کمیسیون نظارت و حقوقی - شورای اسلامی شهر تهران(laws.tehran.ir)
ثبت درختان ارزشمند به عنوان ميراث طبيعي شهر تهران
مقدمه:
درختان كهن‌سال در هر نقطه‌اي از كره زمين ذخاير ارزشمند ژنتيكي، گياهي، فرهنگي و حتي تاريخي محسوب شده و براي ماندگاري و حفاظت از آن‌ها كوشش‌هاي بي‌شماري در تمام دنيا صورت مي‌گيرد. از آن‌جا كه درختان كهن‌سال در زندگي طولاني خود در برابر انواع تنش‌هاي محيطي پايداري نشان داده‌اند؛ شناسايي، حفاظت و تكثير اين درختان به عنوان مهم‌ترين ذخاير ژنتيكي هر كشور بسيار مهم و ارزشمند است. درختان كهن‌سال طي زندگي طولاني خود گاهي تا چند هزارسال شاهد تحولات طبيعي و تنش‌هاي محيطي متعددي بوده و به صورت تاريخ زنده در محل رشد خود قابل مطالعه هستند.
درختان كهن‌سال در هر نقطه‌اي از كره زمين ذخاير ارزشمند ژنتيكي، گياهي، فرهنگي و حتي تاريخي محسوب شده و براي ماندگاري و حفاظت از آن‌ها كوشش‌هاي بي‌شماري در تمام دنيا صورت مي‌گيرد. از آن‌جا كه درختان كهن‌سال در زندگي طولاني خود در برابر انواع تنش‌هاي محيطي پايداري نشان داده‌اند؛ شناسايي، حفاظت و تكثير اين درختان به عنوان مهم‌ترين ذخاير ژنتيكي هر كشور بسيار مهم و ارزشمند است. درختان كهن‌سال طي زندگي طولاني خود گاهي تا چند هزارسال شاهد تحولات طبيعي و تنش‌هاي محيطي متعددي بوده و به صورت تاريخ زنده در محل رشد خود قابل مطالعه هستند.
ماده يكم (1):
با توجه به اهميت درختان ديرزيست و كهن‌سال در جوامع شهري و ضرورت حفاظت از آن‌ها؛ شهرداري تهران (سازمان فناوري اطلاعات و ارتباطات شهرداري تهران با همكاري سازمان بوستان‌ها و فضاي سبز شهر تهران و مناطق شهرداري تهران) موظف است حداكثر ظرف مدت دو (2) ماه نسبت به شناسايي و تهيه شناسنامه درختان كهن‌سال شهر تهران (حداقل محيط‌بن 200 سانتي‌متر) و ايجاد بانك اطلاعاتي آن‌ها مطابق نكات زير اقدامات لازم را انجام دهد.
با توجه به اهميت درختان ديرزيست و كهن‌سال در جوامع شهري و ضرورت حفاظت از آن‌ها؛ شهرداري تهران (سازمان فناوري اطلاعات و ارتباطات شهرداري تهران با همكاري سازمان بوستان‌ها و فضاي سبز شهر تهران و مناطق شهرداري تهران) موظف است حداكثر ظرف مدت دو (2) ماه نسبت به شناسايي و تهيه شناسنامه درختان كهن‌سال شهر تهران (حداقل محيط‌بن 200 سانتي‌متر) و ايجاد بانك اطلاعاتي آن‌ها مطابق نكات زير اقدامات لازم را انجام دهد.
1- ثبت اطلاعات اختصاصي درختان شامل: موقعيت مكاني، مختصات طول و عرض جغرافيايي، نوع، محيط‌بن، سن درخت، وضعيت زيستي، عوامل خطرساز و ساير اطلاعات توصيفي آن‌ها در قالب لايه درختان ارزشمند بر روي سامانه مديريت فضاي سبز شهر تهران (نهال)
2- درج اطلاعات درختان شناسايي‌شده بر روي سامانه‌ي «تهران من» و ساير سامانه‌هاي اطلاعات مكاني شهرداري تهران
ماده دوم (2):
شهرداري تهران موظف است؛ حداكثر ظرف مدت چهار (4) ماه نسبت به تهيه و تدوين ضوابط و دستورالعمل‌هاي اجرايي نحوه شناسايي، گونه‌بندي، حفاظت و احياء كليه درختان (به خصوص درختان ارزشمند) شهر تهران با رعايت ملاحظات ذيل اقدام نمايد.
شهرداري تهران موظف است؛ حداكثر ظرف مدت چهار (4) ماه نسبت به تهيه و تدوين ضوابط و دستورالعمل‌هاي اجرايي نحوه شناسايي، گونه‌بندي، حفاظت و احياء كليه درختان (به خصوص درختان ارزشمند) شهر تهران با رعايت ملاحظات ذيل اقدام نمايد.
1- تعيين بن حداقل، حريم‌ها و محدوده كليه درختان (به خصوص درختان ارزشمند) متناسب با گونه درخت و ساير عوامل محيط‌زيستي به منظور جلوگيري از مداخلات و مخاطرات عمراني و شهرسازي.
2- تعيين ضوابط و الزامات مورد نياز جهت طرح‌ها و پروژه‌هاي عمراني در حريم آثار طبيعي (درختان) شهري
3- لحاظ نمودن يك بند در قراردادهاي توسعه مبني بر حفظ و نگهداشت فضاي سبز مناطق براي حفاظت و حراست ويژه از درختان كهن‌سال و ارزشمند.
4- مشخص نمودن تعداد و وضعيت درختان كهن‌سال در جدول «وضعيت فضاي سبز» كليه گواهي‌ها و پروانه‌هاي صادره‌ي جديد
5- بهره‌گيري از توان علمي دانشگاه‌ها و مراكز تحقيقاتي ذيربط به منظور طراحي سامانه‌اي با رويكرد بومي جهت استفاده شهروندان و آشنايي آن‌ها از ميزان تأثير گونه‌هاي درختان شهري از جنبه حفظ منابع آبي، تأمين اكسيژن و ضريب ترسيب‌كربن
ماده سوم (3):
شهرداري تهران موظف است، ظرف مدت شش (6) ماه پس از لازم‌الاجراشدن اين مصوبه با همكاري سازمان ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع‌دستي، نسبت به مراحل ثبت درختان به خصوص ارزشمند و ديرزيست شهر تهران را به‌عنوان ميراث تاريخي ـ طبيعي تهران اقدام و گزارش عملكرد خود را به شوراي اسلامي شهر تهران ارائه نمايد.
شهرداري تهران موظف است، ظرف مدت شش (6) ماه پس از لازم‌الاجراشدن اين مصوبه با همكاري سازمان ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع‌دستي، نسبت به مراحل ثبت درختان به خصوص ارزشمند و ديرزيست شهر تهران را به‌عنوان ميراث تاريخي ـ طبيعي تهران اقدام و گزارش عملكرد خود را به شوراي اسلامي شهر تهران ارائه نمايد.
ماده چهارم (4):
شهرداري تهران (سازمان بوستان‌ها و فضاي سبز شهر تهران با همكاري معاونت فرهنگي - اجتماعي شهرداري تهران) مكلف است به منظور ارتقاي آگاهي شهروندان در راستاي دستيابي به شهري زيست‌پذير با مؤلفه‌هاي زيست‌محيطي نسبت به برنامه‌ريزي و طراحي برنامه‌هاي آموزشي شهروندي با رعايت ملاحظات ذيل اقدام نمايد:
شهرداري تهران (سازمان بوستان‌ها و فضاي سبز شهر تهران با همكاري معاونت فرهنگي - اجتماعي شهرداري تهران) مكلف است به منظور ارتقاي آگاهي شهروندان در راستاي دستيابي به شهري زيست‌پذير با مؤلفه‌هاي زيست‌محيطي نسبت به برنامه‌ريزي و طراحي برنامه‌هاي آموزشي شهروندي با رعايت ملاحظات ذيل اقدام نمايد:
1- برگزاري برنامه‌ها و مسابقات فرهنگي - آموزشي دوره‌اي در مقياس (محله‌اي - منطقه‌اي - شهري) به منظور ارتقاء آگاهي و مشاركت شهروندان در خصوص اهميت حفاظت و صيانت از درختان به خصوص درختان ارزشمند و ميراث طبيعي شهر
2- همكاري با مدارس و مراكز آموزشي به منظور آشنايي و ترغيب دانش‌آموزان به شناخت فضاي سبز شهري و مقوله‌ي حفاظت از درختان
3- نصب و استقرار تابلوي شناسنامه توصيفي به همراه كد qr در حريم درختان كهن‌سال، به منظور افزايش آگاهي عمومي شهروندان.