قانون تشكيلات و وظايف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي مصوب 1367/03/03با اصلاحات و الحاقات بعدي
ماده 1 - وظايف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي عبارتند از:
1- تدوين و ارائه سياستها، تعيين خط مشي‌ها و نيز برنامه‌ريزي براي فعاليتهاي مربوط به تربيت نيروي انساني گروه پزشكي پژوهش، خدمات بهداشتي، درماني، داروئي، بهزيستي و تأمين اجتماعي.
2 - تأمين بهداشت عمومي و ارتقاء سطح آن از طريق اجراي برنامه‌هاي بهداشتي خصوصاً در زمينه بهداشت محيط و كنترل و نظارت بهداشتي بر سموم و مواد شيميايي، مبارزه با بيماريها، بهداشت‌خانواده و مدارس آموزش بهداشت عمومي، بهداشت كار و شاغلين با تأكيد بر اولويت مراقبت‌هاي بهداشتي اوليه، بويژه بهداشت مادران و كودكان با‌همكاري و هماهنگي دستگاه‌هاي ذيربط.
تبصره 1- كليه اختيارات و وظايف قانوني وزارت جهاد سازندگي (سازمان دامپزشكي كشور) و وزارت كشاورزي (سازمان حفظ نباتات) همچنان به‌قوت خود باقي است. اعلام ضوابط و حدود تماس مجاز سموم و مواد شيميايي از حيث رعايت نكات بهداشتي بر عهده وزارت بهداشت، درمان و‌آموزش پزشكي است و كليه سازمانهاي ذيربط موظف به رعايت ضوابط مربوط مي‌باشند.
تبصره 2- آيين‌نامه مربوط به كنترل و نظارت بهداشتي بر سموم و مواد شيميايي توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي با مشاركت وزارتخانه‌هاي جهاد سازندگي، كشاورزي، صنايع و سازمان حفاظت محيط زيست تهيه و به تصويب هيات وزيران مي‌رسد.
3 - ايجاد نظام هماهنگ بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و گسترش شبكه تلفيقي بهداشت و درمان.
4 - تعيين رشته‌ها و مقاطع تحقيقي مورد نياز كشور و اجراي برنامه‌هاي تربيت نيروي انساني گروه پزشكي در جهت نيل به خود كفائي.
تبصره 1 (اصلاحي 04ˏ10ˏ1370)- جهت نظارت و تعيين ضابطه لازم در مورد ارزشيابي كليه مدارك تحصيلي دانشجويان گروه پزشكي خارج از كشور، شورائي بنام شوراي ارزشيابي مدارك تحصيلي خارجي گروه پزشكي به رياست معاون ذيربط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و چهار نفر از اساتيد گروه پزشكي به انتخاب وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در آن وزارت تشكيل ميشود.
ارزشنامه مدارك تحصيلي به امضاي وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشكي خواهد رسيد.
تبصره 2- كليه ضوابط و مقررات آموزشي حاكم بر ساير دانشگاههاي كشور و نيز ضوابط و مقررات آموزشي اعلام شده از طرف شورايعالي انقلاب فرهنگي و وزارت فرهنگ و آموزش عالي در مورد دانشگاههاي علوم پزشكي حاكم و مجري خواهد بود.
نحوه نظارت وزارت فرهنگ و آموزش عالي بر اجراي ضوابط قانوني به گونه‌اي كه با اختيارات و مسووليتهاي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي مغايرت نداشته باشد، توسط شورايعالي انقلاب فرهنگي تعيين خواهد شد.
تبصره 3 الحاقي (الحاقي 04ˏ10ˏ1370)- به منظور جبران كمبود نيروي انساني و بكارگيري هر چه سريعتر كادر مورد نياز از افراد ارزشيابي شده فوق و يا افراد ديگر به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي اجازه داده ميشود كه فارغ‌التحصيلان گروه پزشكي و پيراپزشكي و بهياري و پرستاري و مامائي را تا تعيين تكليف آنها از طرف گزينش به كار گمارد و چنانچه پس از يكسال از شروع كار آنها نظريه‌اي دال بر عدم صلاحيت آنها اعلام نگردد به استخدام قطعي آنان اقدام‌شود.
5 - انجام تحقيقات بنيادي و كاربردي در جميع رشته‌هاي پزشكي و زمينه‌هاي بهداشتي و درماني و نيز ايجاد و گسترش مؤسسات و واحدهاي پژوهش پزشكي و نظارت بر پژوهشها و هماهنگ ساختن برنامه‌هاي مؤسسات تحقيقاتي پزشكي.
6 - برنامه‌ريزي بمنظور توزيع متناسب و عادلانه نيروي انساني و ساير امكانات (آموزش پزشكي و تسهيلات بهداشتي - درماني) كشور با تأكيد اولويت برنامه‌هاي بهداشتي و رفع نياز مناطق محروم و نيازمند.
7 -فراهم نمودن تسهيلات لازم براي برخورداري همگان از خدمات درماني در حدود امكانات از طريق ايجاد و گسترش مراكز درماني دولتي و بهبود استاندارد آنها و استفاده از همكاري مؤسسات خيريه و بخش خصوصي و نيز انواع بيمه‌هاي درماني.
تبصره - وزارت جهاد سازندگي در حدود وظايف قانوني محوله با موافقت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي به خدمات بهداشتي درماني مناطق روستائي و عشايري كمك خواهد نمود.
8 -تأمين منابع مالي با بهره‌گيري از اعتبارات عمومي، حق بيمه، درآمدهاي اختصاصي و كمكها و مشاركت مردمي.
9- تأمين و ارائه خدمات لازم به معلولين جسمي، ذهني و اجتماعي قابل توانبخشي در حدود امكانات.
10 - تشويق و ترغيب افراد خير و مؤسسات خصوصي جهت اقدامات حمايتي براي كودكان در سنين قبل از دبستان و سالمندان و خانواده‌ها و افراد بي‌سرپرست و نيازمند و معلولين جسمي، ذهني و اجتماعي غير قابل توانبخشي و ارائه اين خدمات در موارد ضروري توسط مؤسسات دولتي و نظارت بر اين اقدامات.
11 - تعيين و اعلام استانداردهاي مربوط به:
الف - خدمات بهداشتي، درماني، بهزيستي و داروئي.
ب -مواد داروئي، خوراكي، آشاميدني، بهداشتي، آرايشي، آزمايشگاهي، تجهيزات و ملزومات و مواد مصرفي پزشكي و توانبخشي.
ج - بهداشت كليه مؤسسات خدماتي و توليدي مربوط به خدمات و مواد مذكور در فوق.
12- صدور، تمديد و لغو موقت يا دائم پروانه‌هاي:
الف - مؤسسات پزشكي، داروئي، بهزيستي و كارگاهها و مؤسسات توليد مواد خوراكي و آشاميدني و بهداشتي و آرايشي.
تبصره- صدور مجوزهاي صنعتي واحدهاي بهداشتي و درماني توسط وزارت صنايع منوط به تأييد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي است.
ب- ساخت فرآورده‌هاي داروئي و مواد بيولوژيك، خوراكي، آشاميدني، بهداشتي، آرايشي و آزمايشگاهي و تجهيزات و ملزومات و مواد مصرفي پزشكي و توانبخشي.
13- انجام نظارت و كنترل كيفي مواد مذكور در بند «ب» از قسمت 12 ماده 1 و تعيين ضوابط و مقررات لازم براي موارد مذكور در بند «الف» و «ب» ماده 12.
14 - صدور پروانه اشتغال صاحبان حرف پزشكي و وابسته پزشكي.
15 - تعيين مباني محاسبه هزينه‌هاي خدمات تشخيصي و درماني، داروئي، بهزيستي و تعيين تعرفه‌هاي مربوط در بخش دولتي و غير دولتي و تعيين شهريه آموزشهاي غير رسمي و آزاد در زمينه‌هاي مختلف علوم پزشكي.
16- تعيين ضوابط مربوط به ارزيابي، نظارت و كنترل بر برنامه‌ها و خدمات واحدها و مؤسسات آموزشي و پژوهشي، بهداشتي، درماني و بهزيستي و انجام اين امور بر اساس استانداردهاي مربوطه.
17 - تعيين ضوابط مربوط به ورود، ساخت، نگهداري، صدور، مصرف و انهدام مواد اوليه بيولوژيك مخدر، خوراكي، آشاميدني، بهداشتي، آرايشي، آزمايشگاهي و فرآورده‌هاي داروئي و تجهيزات و ملزومات و مواد مصرفي پزشكي و توانبخشي و نيز ارزشيابي، نظارت و كنترل ضوابط مذكور.
18 - انجام پژوهش در زمينه طب سنتي و بررسي و تحقيق در زمينه خواص داروئي گياهان و امكانات تهيه و استفاده از داروهاي گياهي و آموزش صحيح در زمينه‌هاي فوق و ايجاد مراكز مناسب براي طب سنتي.
ماده 2 - وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي داراي تشكيلاتي بشرح زير خواهد بود:
الف- حوزه مركزي وزارتخانه كه از معاونت‌هاي زير تشكيل ميشود:
1- معاونت امور آموزشي كه امور آموزشي و بازآموزي و گسترش دانشگاهها را بعهده دارد.
2- معاونت امور دانشجويي كه امور مربوط به خدمات آموزشي و رفاهي و گزينش علمي دانشجويان و امور فارغ‌التحصيلان را به عهده دارد.
3- معاونت امور پژوهشي.
4- معاونت امور دارويي و غذايي.
5 - معاونت اداري و مالي.
6 - معاونت امور حقوقي و مجلس.
7 - معاونت امور بهداشتي.
8 - معاونت امور درماني.
9 - معاونت جنگ.
10 - معاونت امور فرهنگي.
ب - دانشگاهها يا دانشكده‌هاي علوم پزشكي.
ج - سازمانهاي منطقه‌اي بهداشت و درمان كه جايگزين سازمانهاي منطقه‌اي بهداري استانها خواهند بود.
د- سازمانها و شركتهاي وابسته.
تبصره 1 - رؤساي دانشگاهها و يا دانشكده‌هاي علوم پزشكي مراكز استانها (به استثناي استان تهران) بعنوان قائم مقام وزير در استان انجام وظيفه خواهند نمود.
تبصره 2 - در استانهائي كه دانشگاه يا دانشكده علوم پزشكي وجود داشته باشد سازمان منطقه‌اي بهداشت و درمان استان زير نظر رئيس دانشگاه يا دانشكده علوم پزشكي اداره خواهد شد.
تبصره 3 - سازمانهاي منطقه‌اي بهداشت و درمان و بيمارستانهاي تابعه و بيمارستانهاي دانشكده‌هاي پزشكي داراي اختيارات اداري و مالي بوده و مشمول ماده 4 قانون تعديل نيروي انساني نخواهند بود.
تبصره 4 - مركز بهداشت استان تحت نظر سازمان منطقه‌اي بهداشت و درمان مسوول برنامه‌ريزي، نظارت و ارزيابي برنامه‌هاي بهداشتي و اجراي برنامه‌هاي نمونه‌اي در سطح استان در چهارچوب سياستها و خط مشي‌هاي وزارتخانه ميباشد و داراي اختيارات اداري و مالي و خدمات پشتيباني خواهد بود.
تبصره 5 -وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي ميتواند در صورت نياز معاونت‌هايي را با موافقت سازمان امور اداري و استخدامي ايجاد يا حذف نمايد.
ماده 3 - وظايف و اعتبارات آموزشي و نيروي انساني آموزش دهنده انستيتو علوم تغذيه و صنايع غذائي ايران بر حسب تشخيص وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشكي به يكي از دانشگاههاي علوم پزشكي تهران منتقل ميگردد كه دانشكده تغذيه در دانشگاه مزبور تشكيل گردد و وظايف تشكيلات، اختيارات و اعتبارات پژوهشي و نيروي انساني پژوهشگر انستيتو علوم تغذيه و صنايع غذائي ايران نيز به همان دانشگاه علوم پزشكي منتقل ميشود و دانشگاه مزبور مكلف است انستيتو تحقيقات تغذيه‌اي و صنايع غذائي كشور را تشكيل دهد. اين انستيتو با داشتن رديف اعتباري مستقل در قانون بودجه وابسته به دانشگاه علوم پزشكي مزبور انجام وظيفه خواهد نمود.
تبصره- اساسنامه اين مركز در چهارچوب اساسنامه مؤسسات تحقيقاتي موضوع ماده 5 قانون تشكيل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي خواهد بود كه حداكثر ظرف مدت چهار ماه توسط وزارت مذكور تهيه و بتصويب مجلس شوراي اسلامي خواهد رسيد.
ماده 4 - لايحه قانوني راجع به اجازه اجراي طرح توسعه مجتمع آموزشي، پژوهشي درماني وزارت بهداري و بهزيستي مصوب 22 /10 /1358 شوراي انقلاب جمهوري اسلامي ايران لغو و امكانات و تجهيزات و اعتبارات و كاركنان اين مجتمع بر حسب مورد به حوزه مركزي وزارتخانه و مؤسسات آموزشي وابسته به اين وزارت منتقل ميشوند.
ماده 5- بمنظور ايجاد روح تتبع و تحقيق در مسائل آموزشي بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و كمك به خودكفائي علمي كشور، فرهنگستان علوم پزشكي به رياست وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشكي تشكيل ميگردد.
آئيننامه اجرائي و مقررات اداري و مالي اين فرهنگستان توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي تهيه و بتصويب هيأت وزيران خواهد رسيد.
ماده 6- وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي ميتواند با مشاركت بانكها و تعاونيها و بخش خصوصي و يا هر يك از آنها اقدام به ايجاد بيمارستانهائي در نقاط مورد نياز بنمايد. نحوه مشاركت و اداره بيمارستانهاي مذكور مطابق قانون تجارت و بصورت شركت با حداقل 51 % سهم دولت خواهد بود.
تبصره- وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي مجاز است در محل‌هاي نيازمند زمين يا ساختمان ناتمام خود را جهت ساختمان مراكز بهداشتي و درماني با اخذ وجه به سازمان تأمين اجتماعي واگذار نمايد وجوه حاصله پس از واريز شدن به حساب خزانه‌داري كل از طريق بودجه كل كشور در اختيار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي قرار خواهد گرفت تا صرفاً بمصرف ايجاد يا تكميل و يا تجهيز مراكز درماني و بهداشتي ديگر در ساير شهرستانها برسد.
ماده 7 - وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي براي حصول به اهداف و اجراي وظايف مندرج در اين قانون و قانون تشكيل وزارت مزبور‌مي‌تواند:
1 - مراكز تحقيقاتي و پژوهشي پزشكي.
2- شركت خدماتي براي ارائه خدمات تداركات تخصصي.
3 – شركت خدماتي براي انجام نگهداري و تعميرات تجهيزات و وسايل و لوازم پزشكي و توانبخشي.
4 - شركت توليدي براي پژوهش و ساخت تجهيزات و وسايل و لوازم پزشكي و توانبخشي.
5- شركت توليدي براي تهيه دارو و مواد اوليه دارويي و مواد بيولوژيك.
6- شركت خدماتي براي ورود و توزيع دارو و تجهيزات و لوازم پزشكي و توانبخشي.
7 - شركت خدماتي براي نگهداري تأسيسات حرارتي و برودتي بيمارستانها، دانشگاهها، دانشكده‌ها و ساختمانهاي اداري وزارتخانه در سطح كشور.
8- شركت خدماتي براي نظافت بيمارستانها، دانشكده‌ها و ساختمانهاي وزارتخانه در سطح كشور ايجاد نمايد.
تبصره- اساسنامه مراكز و شركتهاي فوق‌الذكر توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي تهيه و با تصويب مجلس شوراي اسلامي قابل اجراء خواهد بود.
ماده 8 - حفظ وضعيت و شمول مقررات سابق بر كاركنان منتقله به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي موضوع ماده 11 قانون تشكيل اين وزارت تا زمان تصويب و اجراي قوانين و مقررات موضوع ماده 9 قانون مزبور به قوت خود باقي خواهد بود و دانشگاهها و دانشكده‌هاي علوم پزشكي نيز تا آن زمان از مقررات مالي و معاملاتي دانشگاهها و سازمانهاي منطقه‌اي بهداشت و درمان از مقررات مالي و معاملاتي سازمانهاي منطقه‌اي بهداري سابق استفاده خواهند نمود.
ماده 9- تشكيلات تفصيلي اين وزارتخانه و تغييرات بعدي آن با توجه به مفاد اين قانون و قانون تشكيل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي به تصويب سازمان امور اداري و استخدامي كشور خواهد رسيد.
قانون فوق مشتمل بر نه ماده و دوازده تبصره در جلسه علني روز سه‌شنبه سوم خرداد ماه يكهزار و سيصد و شصت و هفت مجلس شوراي اسلامي تصويب و در تاريخ 12/ 3/ 1367 به تأييد شوراي نگهبان رسيده است.
رئيس مجلس شوراي اسلامي - اكبر هاشمي
