ساز و كار نظارت و كنترل برگه معاينه فني خودروها و برخورد با خودروهاي متخلف در شهر تهران
مقدمه:
با استناد به بند پنجم (5) ماده سي و دوم (32) «قانون وصول برخي از درآمدهاي دولت و مصرف آن در موارد معيّن» الحاقي 1380/11/27 و همچنين ماده يازدهم (11) «آييننامه اجرايي نحوه انجام معاينه و صدور برگ معاينه فني خودروها» مصوب 1393/11/14 هيئت وزيران و ماده سوم (3) «قانون رسيدگي به تخلفات رانندگي» اصلاحي 90/3/31 و با توجه به ضرورت اتخاذ راهكارهاي عملي و مؤثر به منظور كنترل و نظارت بر اخذ معاينه فني خودرو توسط دارندگان وسايل نقليه و برخورد با خودروهاي فاقد برگ معاينه فني معتبر با استفاده از ابزارهاي بهروز و روشهاي مكانيزه، در اجراي بند (ج) و تبصره سوم (3) ذيل ماده سوم (3) «برنامه عملياتي پنجساله شهرداري تهران 97-1393» ابلاغي به شماره 160/1882/4938 به تاريخ 1393/2/31 و تبصره سوم (3) ذيل مادهواحده مصوبه «نحوه توسعه و گسترش عملكرد مراكز معاينه فني و بهبود وضعيت هواي تهران» ابلاغي به شماره 160/1893/7803 به تاريخ 1393/3/28، به شهرداري تهران اجازه داده ميشود اقدامات ذيل را انجام دهد:
بخش اول) اقدامات و راهكارهاي اجرايي:
ماده يكم (1):
به استناد بند 2-4 پيوست يكم مصوبه شماره 12782/ت 49952 هـ مورخ 1393/2/10 هيئت وزيران در خصوص الزام دستگاههاي اجرايي براي مقابله مؤثر با آلودگي هوا و ضرورت «ايجاد ساختار يكپارچه معاينه فني با بهرهگيري از زيرساختهاي الكترونيكي و انطباق با اطلاعات معاونت راهنمايي و رانندگي نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران بهمنظور اعمال مقررات» و نيز بند «ز» ماده يكم (1) «آييننامه اجرايي نحوه انجام معاينه فني و صدور برگ معاينه فني خودرو» موضوع تصويبنامه شماره 120671/ت50891هـ مورخ 1393/10/14 هيئت وزيران، شهرداري تهران، (ستاد معاينه فني خودروهاي تهران) موظف است ضمن انجام پيگيريها و همكاريهاي لازم جهت تحقق «طرح فعالسازي سامانه ملي يكپارچه معاينه فني» ترتيبي اتخاذ نمايد كه مشخصات كليه خودروهايي كه از مراكز مكانيزه معاينه فني تهران برگه معاينه فني دريافت ميكنند، در سامانه اطلاعاتي كه توسط وزارت كشور ايجاد شده است، تجميع و ثبت گردد.
تبصره:
ستاد معاينه فني خودروهاي تهران موظف است ظرف مدت سه (3) ماه از تاريخ ابلاغ اين مصوبه ترتيبي اتخاذ نمايد كه خودروهاي فاقد معاينه فني كه در محدوده اضطرار و طرح ترافيك شهر تهران (رينگ سبز طرح مناطق كم انتشار آلايندگي) تردد مينمايند بهوسيله دوربينهاي نظارت تصويري و ديگر روشهاي كنترل مكانيزه با استفاده از اطلاعات سامانه موضوع ماده يكم (1) اين مصوبه شناسايي و از طريق همكاري با راهنمايي و رانندگي تهران در چارچوب «قانون الحاق سه تبصره به بند (12) ماده 4 قانون نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران»، قبض جريمه به جهت نداشتنِ معاينه فني براي آنان صادر گردد.
ماده دوم (2):
با عنايت به وضعيت خاص شهر تهران از حيث آلودگي هوا تا زمان استقرار و شروع به كار سامانه ملي معاينه فني موضوع ماده يكم (1) و تجميع اطلاعات لازم جهت شناسايي فراگير و كشوري برگ معاينه فني خودروها، كليه وسايط نقليه سبك و سنگين (اعم از پلاك دولتي، شخصي و نظامي) كه در حوزه استان تهران شمارهگذاري شده و قصد تردد در محدوده زوج و فرد (محدوده سبز طرح مناطق كم انتشار آلايندگي) را دارند، مكلفند وفق بند چهارم (4) مصوبه مورخ 1392/9/11 شوراي ترافيك تهران، از طريق مراجعه به مراكز مكانيزه معاينه فني شهر تهران و انجام فرايند معاينه فني نسبت به دريافت كارت و برچسب مربوط اقدام نمايند. ستاد معاينه فني خودروهاي تهران موظف است ترتيبي اتخاذ نمايد كه مشخصات كليه خودروهايي كه از مراكز مكانيزه معاينه فني تهران برگه معاينه فني دريافت ميكنند، در سامانه اطلاعاتي آن ستاد تجميع و ثبت شود.
تبصره يكم (1):
اطلاعات گواهي معاينه فني صادره از مراكز مجاز معاينه فني مستقر در ساير شهرهاي استان تهران در صورتيكه به روش مكانيزه انجام شده و اطلاعات آن بهصورت بر خط (on line) در اختيار ستاد معاينه فني خودروهاي تهران قرار گيرد، در سامانه اطلاعاتي اين ستاد درج و بهعنوان معاينه فني معتبر قلمداد ميگردد.
تبصره دوم (2):
ستاد معاينه فني خودروهاي تهران موظف است ترتيبي اتخاذ نمايد تا شرايط تبادل اطلاعات با سامانه پليس راهور را جهت شناسايي خودروهايي كه فاقد برگ معاينه فني ميباشند امكانپذير نموده و در صورت تردد اين قبيل خودروها در مناطق كم انتشار آلايندگي شهر تهران و شناسايي آنان بهوسيله دوربينهاي نظارت تصويري و ديگر روشهاي كنترل مكانيزه با استفاده از اطلاعات سامانه مذكور؛ از طريق همكاري با راهنمايي و رانندگي تهران در چارچوب «قانون الحاق سه تبصره به بند (12) ماده 4 قانون نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران»، قبض جريمه به جهت نداشتنِ معاينه فني براي آنان صادر گردد.
تبصره سوم (3):
شهرداري تهران مكلف است با هماهنگي پليس راهنمايي و رانندگي نسبت به ايجاد بانك اطلاعات جامع خودروها و موتورسيكلتهاي موجود در شهر تهران اقدام نمايد.
ماده سوم (3):
شهرداري تهران (معاونت حمل و نقل و ترافيك) موظف است با دريافت فهرست هزينههاي مورد نياز و شناسايي شده از سوي ستاد مركزي معاينه فني خودروهاي تهران در موعد مقرر، ساليانه نسبت به اعلام هزينهها و درخواست و انعكاس بودجه مورد نياز به شوراي اسلامي شهر تهران جهت اجرايي نمودن اين مصوبه و فعالسازي طرح تبادل اطلاعات فيمابين سامانه ملي يا محلي معاينه فني و بانك اطلاعاتي پليس راهور جهت اعمال قانون نسبت به خودروهاي متخلف اقدام نمايد. شهرداري تهران (معاونت حمل و نقل و ترافيك) موظف است در اجراي اين مصوبه نسبت به تأمين امكانات مورد نياز راهنمايي و رانندگي تهران در چارچوب «قانون الحاق سه تبصره به بند (12) ماده 4 قانون نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران»، اقدام نمايد.
ماده چهارم (4):
به استناد بند (د) ماده يكصد و يكم (101) «قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوري اسلامي ايران» مصوب 1389/10/15 مجلس شوراي اسلامي و با عنايت به عدم درج «نرخ معاينه فني خودروها» در دستورالعمل موضوع تبصره يكم ذيل بند (د) مذكور بهعنوان خدمات مشمول قيمتگذاري دولت و با استناد به عموم بند 26 ماده هفتاد و يكم «قانون تشكيلات، وظايف و انتخابات شوراهاي اسلامي كشور و انتخاب شهرداران» مصوب 1375، شهرداري تهران (ستاد معاينه فني خودروها) موظف است با انجام بررسيهاي كامل، لايحه «تعيين نرخ معاينه فني خودروهاي سبك و سنگين و موتورسيكلتها در شهر تهران» را بر اساس نوع و مدل خودرو، شرايط سني خودرو، قيمت تمامشده ارائه خدمات معاينه فني توسط بخش خصوصي و عمومي در شهر تهران، هزينههاي اعمال نظارت و كنترل و ساير عوامل مؤثر بر قيمتگذاري و نيز بر مبناي افزايش بهاي خدمات معاينه فني متناسب با افزايش آلايندگي و سن خودرو در هر سال تهيه و جهت تصويب به شوراي اسلامي شهر تهران ارائه نمايد.
بخش دوم) پيشنهادهاي كاربردي:
ماده پنجم (5):
به استناد بند 2-4 پيوست يكم مصوبه شماره 12782/ت 49952 هـ مورخ 1393/2/10 هيئت وزيران در خصوص الزام دستگاههاي اجرايي براي مقابله مؤثر با آلودگي هوا مبني بر ضرورت «ايجاد ساختار يكپارچه معاينه فني با بهرهگيري از زيرساختهاي الكترونيكي و انطباق با اطلاعات معاونت راهنمايي و رانندگي نيروي انتظامي جمهوري اسلامي بهمنظور اعمال مقررات»، به وزارت كشور و معاونت راهنمايي و رانندگي نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران، پيشنهاد ميشود بهمنظور فراهم آمدن امكان كنترل مؤثر و جدي معاينه فني خودروها، اطلاعات كليه خودروهايي را كه از مراكز مجاز معاينه فني كشور، گواهي معاينه فني دريافت مينمايند بهصورت بر خط (on line) تحت بانك اطلاعاتي واحد گردآوري نموده و نسبت به فعالسازي و بهكارگيري سيستم جامع نرمافزاري جهت تجميع اطلاعات عملكردي مراكز معاينه فني كشور اقدام نمايد بهنحويكه:
- امكان دسترسي كليه ستادهاي معاينه فني خودروها در سطح كشور به اين اطلاعات فراهم شود.
- با انقضاي اعتبار گواهي معاينه فني صادره، كارت هوشمند سوخت خودروهاي فاقد معاينه فني غيرفعال گردد.
- با قرار دادن اطلاعات خودروهاي فاقد معاينه فني در اختيار نيروي انتظامي، نسبت به جريمه نمودن خودروهاي فاقد معاينه فني بهصورت دورهاي اقدام شود.
ماده ششم (6):
به كارگروه موضوع ماده سوم (3) «آييننامه اجرايي نحوه انجام معاينه و صدور برگ معاينه فني خودرو» مصوب 1393/10/14 هيئت وزيران پيشنهاد ميشود نسبت به همسانسازي رويههاي تست آلايندگي خودروها در سال 1393 با سطح استانداردهاي جديد توليدات داخلي اقدام نمايد.
ماده هفتم (7):
به مجلس شوراي اسلامي پيشنهاد ميشود كه با توجه به تأثير مستقيم معاينه فني خودروها در كاهش آلودگي هوا و افزايش ايمني تردد، نسبت به اصلاح و كاهش مدت زمان پنج سال به دو سال در عبارت «و براي خودروهايي كه بيش از پنج سال از توليد آنها ميگذرد، برگه معاينه فني» از صدر ماده نهم (9) قانون رسيدگي به تخلفات رانندگي» مصوب 1389/12/8 اقدام نمايد.