اصلاحيه و تكميل (جايگزين) مصوبه دستورالعمل ضوابط اجرايي مربوط به چگونگي اجراي ماده يكم (1) قانون حفظ و گسترش فضاي سبز در شهرها مصوب 1359/3/3 شوراي انقلاب اسلامي ايران - ابلاغي از سوي وزير محترم كشور وقت به عنوان جانشين شوراي اسلامي شهر تهران منتشره به شماره14450به تاريخ 1373/7/21 در روزنامه رسمي كشور
ماده يكم (1):
در اجراي ماده يكم (1) قانون حفظ و گسترش فضاي سبز در شهرها مصوب 1359/3/3 شوراي انقلاب اسلامي ايران و از تاريخ ابلاغ اين مصوبه پس از طي مراحل قانوني مربوط، بهعنوان ضوابط اجراي ماده يكم (1) قانون صدرالذكر مشتمل بر چهارده (14) ماده و سيزده (13) تبصره جايگزين مصوبه قبلي تصويبي توسط وزير محترم كشور وقت بهعنوان جانشين شوراي اسلامي شهر تهران مندرج در روزنامه رسمي كشور به شماره14450به تاريخ 73/7/21 ميشود.
ماده دوم (2): تعاريف
1 - 1- نهال: گياه داراي ساقه (تنه) چوبي منفرد كه محيط بن آن كمتر از پانزده (15) سانتيمتر باشد.
2 - 1- درخت: گياه خشبي (چوبي) داراي ساقه منفرد اعم از درخت داراي ميوه مأكول مثمر و ساير درختان غير مثمر كه محيط آنها از پانزده (15) سانتيمتر كمتر نباشد. (درخت مو از اين حكم مستثني است).
درخت مو از اين حكم مستثني است.
3 - 1- بن درخت: محل تلاقي تنه درخت يا نهال با سطح زمين است در صورتي كه درخت در سطح زمين به چند ساقه منشعب شده باشد بن قطورترين ساقه ملاك عمل خواهد بود و بقيه ساقهها شاخه محسوب ميشوند.
4 - 1- باغ: محلي از نظر ضوابط اين دستورالعمل باغ شناخته ميشود كه علاوه بر داشتن مساحت بيشتر از پانصد (500) مترمربع حداقل يكي از مشخصات ذيل را نيز داشته باشد:
الف): در صورت وجود بنا و مستحدثات در زمين، بهطور متوسط در هر شانزده (16) مترمربع محوطه باز خارج از ساختمان يك اصله درخت و در صورت عدم سابقه احداث بنا بهطور متوسط در هر بيست و پنج (25) مترمربع يك اصله درخت مثمر يا غير مثمر و يا تركيبي از آنها غرس شده باشد قطع و امحاي درختان موجب عدم احتساب تعداد درختان در آمار (لحاظ شده در اين بند) نخواهد بود.
ب): دارا بودن سند مالكيت بهعنوان باغ، باغچه، زمين مشجر و باغ عمارت.
ج): دارا بودن سابقه رأي داير باغ، داير باغچه، داير مشجر از كميسيون ماده دوازده (12) قانون زمين شهري.
تبصره يكم (1):
تشخيص باغ از غير باغ با توجه به موقعيت جغرافيايي و مكاني، وضعيت پوشش گياهي و سوابق و مدارك موجود در پرونده و نيز با عنايت به ضوابط فوقالذكر به عهده كميسيونهاي موضوع ماده هشتم (8) اين مصوبه ميباشد.
تبصره دوم (2):
شهرداري هر منطقه مكلف است قبل از صدور پروانه ساختماني براي املاك پانصد (500) مترمربع و بيشتر وضعيت ملك را از دبيرخانه كميسيونهاي موضوع ماده هشتم (8) اين مصوبه استعلام نمايد.
ماده سوم (3):
كاشت، حفاظت و آبياري درختان معابر، ميادين، بزرگراهها و بوستانهاي عمومي واقع در داخل محدوده و حريم قانوني شهر تهران به استثناي بوستانهاي محيطزيست از اهم وظايف شهرداري است.
تبصره يكم (1):
حفظ، نگهداري و آبياري درختان در ساير محلهاي مشمول قانون به عهده مالكين، ساكنين (بهرهبرداران) و متصرفين است.
تبصره دوم (2):
در مورد موقوفات، متوليان و متصديان يا قائممقام قانوني آنان يا مستأجرين، بهرهبرداران و متصرفين مسئول نگهداري و آبياري درختان هستند.
تبصره سوم (3) :
در صورت اهمال در نگهداري درختان مشمول اين مصوبه شهرداري موظف است با اخذ مجوز قانوني نسبت به آبياري و نگهداري اقدام و هزينههاي متعلقه را با پانزده درصد (15%) جريمه از مالك دريافت نمايد لكن در صورت اعلام مالك مبني بر عدم توانايي در نگهداري درختان، شهرداري مجاز است جهت حفظ و نگهداري فضاي سبز با مالك مساعدت نمايد و تنها هزينههاي مترتبه را از او دريافت نمايد.
ماده چهارم (4):
شهرداري در محدوده قانوني شهر و حريم قانوني آن، بنا به تقاضاي مالك يا وكيل يا قائممقام قانوني وي راجع به قطع درختان مشمول اين مصوبه، پس از تصويب كميسيون موضوع ماده هشتم (8) اين مصوبه و در موارد ذيل مكلف به صدور مجوز قطع درخت با رعايت ساير مقررات مربوط ميباشد.
الف: درخت غير مثمري كه به سن بهرهوري رسيده باشد و به قصد انتفاع از چوب آن درخواست قطع داده شده باشد كه در اين صورت بايد بهجاي آن مجدداً درخت غرس شود. چنانچه شهرداري مايل به حفظ درخت بوده و بهاي چوب آن را به مالك بپردازد درخت نبايد قطع شود.
ب: درخت به علت آفتزدگي، بيماري، انگل و يا علل غيرعمد ديگر خشك شده و يا احتمال سرايت آفت و بيماري از آن به ديگر درختان و گياهان وجود داشته باشد و يا احتمال شكستن و سقوط آن وجود داشته باشد.
ج: درخت در محل احداث ساختمان و يا مسير راه، كانال، مجاري آب، خطوط برق، لولهكشي نفت، گاز و تلفن قرار گرفته باشد و يا به هر نوعي مانع از اجراي طرحهاي عمراني و عمومي باشد و انتقال آن ميسر نباشد.
د: درخت واقع در معابر و يا ميادين مانع عبور و مرور طبيعي باشد و يا وجود آن براي مالكين و ساكنين مزاحمت ايجاد كرده باشد.
تبصره يكم (1):
در مورد بندهاي (ج) و (د) اولويت با انتقال درختان در فصل مناسب با نظارت شهرداري و با رعايت اصول علمي و فني ميباشد و در صورت اجتنابناپذير بودن قطع درخت ميبايد با رعايت اصول ايمني و مفاد تبصره سوم (3) ذيل ماده چهارم (4) قانون حفظ و گسترش فضاي سبز در شهرها مصوب 3/3/1359 شوراي انقلاب اسلامي ايران انجام شود.
تبصره دوم (2):
عوارض قطع درختان طبق تعرفه مصوب شوراي اسلامي شهر تهران توسط شهرداري اخذ ميشود.
تبصره سوم (3):
فعاليت و بهره برداري از خزانه، قلمستان يا عدم فعاليت آنها با كسب مجوز از شهرداري و بر اساس دستورالعمل سازمان پاركها و فضاي سبز شهرداري بلامانع است.
ماده پنجم (5):
متقاضيان قطع، جابجايي يا سر برداري درختان بايد به شهرداري مراجعه و درخواست خود را طبق برگه مربوطه كه توسط شهرداري تهيه و در اختيار آنان قرار ميگيرد تنظيم و تكميل و به همان مرجع تسليم نمايند.
ماده ششم (6):
شهرداري مكلف است حداكثر ظرف مدت دو (2) ماه (60 روز) از تاريخ تسليم تقاضا و پس از كسب مجوز از كميسيونهاي موضوع ماده هشتم (8) اين مصوبه تكليف متقاضي را با ذكر دليل كافي، روشن نمايد در غير اين صورت عمل شهرداري تخلف تلقي و برابر مقررات اداري با آن برخورد خواهد شد.
تبصره يكم (1):
متقاضي بايد تا حصول نتيجه، درخواست خود را پيگيري نمايد و تحت هيچ شرايط پيش از اخذ مجوزهاي لازم، حق قطع درخت يا سر برداري يا جابجايي آن را نخواهد داشت.
تبصره دوم (2):
شهرداري موظف است در صورت درخواست متقاضي براي جابجايي يا سر برداري درخت با رعايت ضوابط و اصول علمي و ايمني، امكانات و تسهيلاتي را كه مقدور و ميسر ميباشد در قبال دريافت وجوه و هزينههاي مترتبه در اختيار متقاضي قرار دهد.
ماده هفتم (7):
فعاليت و بهرهبرداري از خزانه، قلمستان يا نهالستان يا عدم فعاليت آنها موكول به كسب مجوز شهرداري و بر اساس دستورالعمل سازمان پاركها و فضاي سبز شهرداري است
ماده هشتم (8):
شهرداري تهران موظف است به منظور نظارت بر حسن اجراي قانون حفظ و گسترش فضاي سبز در شهرها و همچنين اين مصوبه و تشخيص نهايي باغها با توجه به موقعيت مكاني و وضعيت پوشش گياهي محل و سوابق موجود در پرونده و نيز براي قطع، انتقال و سربرداري درختان، كميسيوني متشكل از اعضاي به شرح ذيل تشكيل دهد:
الف) نماينده شوراي اسلامي شهر تهران به انتخاب رئيس شورا.
ب) مديرعامل سازمان پاركها و فضاي سبز.
ج) نماينده فني شهرداري به انتخاب شهردار تهران.
تبصره:
شهرداري تهران موظف است براي تشخيص باغ در مورد املاك و اراضي كمتر از دو هزار (2000) مترمربع كميسيوني مركب از اعضاي ذيل تشكيل دهد:
الف) شهردار منطقه ذيربط (بدون حق تفويض به غير)
ب) نماينده تامالاختيار سازمان پاركها و فضاي سبز
ج) معاون شهرسازي و معماري شهرداري منطقه ذيربط.
اين كميسيون موظف است در خصوص تشخيص باغها طبق ضوابط اين مصوبه اتخاذ تصميم نمايد. مراتب به ذينفع ابلاغ ميشود و در صورت اعتراض مالك يا ذينفع يا نماينده قانوني وي ظرف پانزده (15) روز از تاريخ ابلاغ رأي، موضوع جهت بررسي و اتخاذ تصميم (تجديدنظر) به كميسيون موضوع ماده هشتم (8) اين مصوبه ارجاع ميشود.
ماده نهم (9):
تصميمات متخذه و آراي صادره توسط كميسيون موضوع ماده هشتم (8) اين مصوبه از تاريخ ابلاغ به شهرداري ظرف مدت دو ماه (60 روز) در صورت اعتراض مالك يا ذينفع و يا قائممقام قانوني وي قابل طرح و بررسي و تجديدنظر در كميسيون ذيربط در شوراي اسلامي شهر تهران كه توسط شوراي اسلامي شهر تهران تعيين ميشود خواهد بود.
ماده دهم (10):
در اجراي مفاد قانوني حفظ و گسترش فضاي سبز در شهرها مصوب 1359/3/3 شوراي انقلاب اسلامي، شهرداري تهران موظف است شناسنامه باغات و محلهايي كه مشمول اين قانون ميشوند را همراه مشخصات ذيل تهيه نمايد:
1- شماره پلاك ثبتي يا شماره نوسازي پلاك مشمول
2- مساحت ملك
3 - نشاني دقيق محل شامل: شهر، منطقه، خيابان، كوچه، شماره، نام مالك يا ذينفع
4 - تعداد و مشخصات هر يك از درختان مشمول قانون به تفكيك نوع مثمر و غير مثمر
5 - نام و مشخصات، سمت و امضاي مأمور تنظيمكننده شناسنامه
تبصره:
شهرداري تهران موظف است پس از شناسايي باغهاي واقع در محدوده و حريم قانوني شهر تهران آنها را روي نقشه (gis) مشخص و اعلام نمايد اين باغها به هيچوجه، حتي در صورت قطع تمام درختان از عنوان باغ خارج نخواهند شد.
ماده يازدهم (11):
شهرداري تهران موظف است در صورت درخواست مالك يا ذينفع يا قائممقام قانوني وي نسخهاي از شناسنامه تنظيمي محل مربوط را به متقاضي تحويل نمايد.
ماده دوازدهم (12):
شهرداري تهران مكلف است مشخصات درختان معابر، ميادين، بزرگراهها و بوستانهاي عمومي را طي فهرستي شامل نوع درخت، محيط بن، محل كاشت و تاريخ گزارش، تهيه و تنظيم نمايد و به صورت پلاك روي درختان نصب و نيز روي نقشه (gis) فضاي سبز منعكس نمايد.
ماده سيزدهم (13):
در صورتي كه شخص يا اشخاص اعم از حقيقي يا حقوقي موجبات اتلاف و امحاي درختان موضوع اين مصوبه را فراهم نمايند شهرداري تهران موظف است نسبت به تعقيب جزايي و اخذ خسارات وارده از طريق مراجع قضايي اقدام نمايد.
ماده چهاردهم (14):
به منظور حفظ، نگهداري و احياي باغها و زمينهاي مشجر سطح اشغال بنا در اينگونه املاك و اراضي معادل سي درصد (30%) مساحت و تراكم ساختماني مجاز آن بيست درصد (20%) بيشتر از تراكم منطقهاي براي املاك و اراضي غير باغ (املاك و اراضي مشابه مجاور) خواهد بود.
تبصره يكم (1):
مالكين اينگونه املاك و اراضي ميتوانند در صورت احراز ساير شرايط با رعايت ضوابط و مقررات بلندمرتبهسازي و احداث مجتمعهاي مسكوني، از مزاياي مربوط برخوردار شوند.
تبصره دوم (2):
شهرداري تهران موظف است دستورالعمل اجرايي اين ماده را () با امعان نظر به سياستهاي تشويقي جهت احياء و ايجاد باغ ظرف مدت دو ماه از تاريخ ابلاغ اين مصوبه تهيه و جهت تصويب به شوراي اسلامي شهر تهران ارائه نمايد.