هوشمندسازي ثبت مشاركتها و نحوه تشويق شهروندان
مقدمه:
در راستاي اجراي مواد شانزدهم (16) و هفتاد و ششم (76) برنامه پنجساله سوم توسعه شهر تهران – ابلاغي به شماره 160/2520/32061 مورخ 1397/11/02 و با هدف افزايش مشاركت شهروندان تهراني، هدفمند كردن يارانههاي شهرداري تهران و كاهش نابرابري، مصوبه «هوشمندسازي ثبت مشاركتها و نحوه تشويق شهروندان» تصويب ميشود:
ماده يكم (1)- تعاريف:
خدمت: هر نوع فعاليتي كه شهرداري تهران در قبال شهروندان انجام ميدهد؛ مانند توسعه حمل و نقل عمومي، فعاليتهاي مربوط به شهرسازي، فعاليتهاي فرهنگي، اجتماعي، ورزشي، تفريحي.
مشاركت: هر نوع همكاري و همياري شهروندان در فعاليتهاي شهري؛ مانند استفاده از حملونقل عمومي و وسائط نقليه پاك، پرداخت به موقع عوارض و بهاي خدمات از قبيل پسماند، نوسازي و خدمات ايمني، كمك به جمعآوري آمار و اطلاعات شهري براي برنامهريزيهاي بلندمدت، مشاركت در هوشمندسازي و كاهش هزينه سازمانها و ادارات، مشاركت در تابآوري اجتماعي از جمله عضويت داوطلبانه در گروههاي آتشنشان داوطلب و دوام، ارائه پيشنهاد و انتقاد در خصوص بهبود وضعيت محله و شهر و مشاركت در نظارت و تصميمسازي، تلاش براي فعاليتهاي جمعي با ديگر شهروندان، تفكيك پسماند خشك و تر، گزارش تخلفهايي چون تخلفات شهرسازي و از بين رفتن فضاي سبز شهري و امثال آنها.
واحد خدمت: هر كدام از خدمات شهرداري تهران كه به صورت كمي و قابل اندازهگيري با استعلام از واحد مجري تعريف شده است و در مقابل امتياز به دست آمده ارائه ميشود.
واحد مشاركت: هر كدام از مشاركتهاي تعريفشده با استعلام از واحد مجري ذيربط كه در قبال انجام آن امتياز مشخصي به شهروند داده ميشود.
امتياز: واحدي براي قياسپذير كردن واحدهاي خدمت و مشاركت كه به صورت اعتباري و غيرپولي محاسبه ميشود.
پروفايل شهروندي: اطلاعاتي كه از هر شهروند از طريق درگاههاي شهروندي شهرداري تهران احصا ميشود؛ شامل: سن، جنس، محل سكونت، تحصيلات و نظاير آن.
بانك اطلاعات شهروندي: مجموعه اطلاعات پروفايلهاي شهروندي كه در مراكز داده جمعآوري و نگهداري ميشود.
درگاه «تهران من»: درگاه رسمي خدمات و اطلاع رساني شهرداري تهران.
ماده دوم (2):
شهرداري تهران موظف است موارد زير را اجرايي نمايد:
1. توسعه «بانك اطلاعات شهروندي» موجود در درگاه «تهران من» با تشويق خوداظهاري شهروندان و تجميع ساير بانكهاي اطلاعاتي شهروندي در سازمانها و ادارات ارائهدهنده خدمات تفريحي، ورزشي، اجتماعي و فرهنگي شهرداري تهران (مانند سامانه سناء، اطلاعات اداره كل سلامت و اداره كل امور بانوان) و هم چنين استعلام از مراكزي همچون سازمان بهزيستي و كميته امداد امام خميني (ره) با رعايت حفظ حريم شخصي افراد و كسب اجازه از شهروند.
2. افزودن هر ماه حداقل يك خدمت جديد به شهروندان روي درگاه «تهران من» با اولويت حملونقل عمومي و پاك، ورزشي، تفريحي، فرهنگي و اجتماعي تا سال 1402.
3. افزودن امكان مشاركت شهروندان در امور شهري، همراستا با مسائل و چشماندازهاي شهر تهران و برنامه سوم توسعه شهرداري تهران از طريق پروفايل شهروندي درگاه تهران من.
4. فراهم كردن امكان فعاليت باشگاههاي علاقمندي موضوعي مجازي و محلهمحور بر روي درگاه «تهرانمن» از قبيل باشگاه سلامت، باغات و نظاير آن.
ماده سوم (3):
شهرداري تهران (معاونت مالي و اقتصاد شهري) موظف است ظرف مدت 2 ماه پس از لازمالاجرا شدن اين مصوبه با استعلام واحدهاي مشاركت و امتياز متناظر آنها و واحدهاي خدمت از واحدهاي مجري زيرمجموعه، لايحه «مدل تشويقي اعتباري براي ارائه امتياز و مشوق به شهروندان مشاركتجو و شهروندان كم برخوردار» را تهيه كرده و به تصويب شوراي اسلامي شهر تهران برساند. اين مدل تشويقي بايد داراي خصوصيات زير باشد:
1. با هدف ساخت بستر براي مشاركت شهروندان به ازاي انجام هر نوع مشاركت تعريفشده توسط شهرداري تهران در درگاه «تهران من» (شامل پرداخت به موقع عوارض و بهاي خدمات، داشتن اعتبار در اپليكيشنهاي هوشمند پسماند، استفاده از حمل و نقل عمومي و دوچرخههاي اشتراكي، ثبت پيامهاي موثر در سامانه هاي 137 ، 1888 و نظاير آنها)، امتيازي به شهروند تعلق گيرد كه در اعتبار وي محاسبه ميشود.
2. امتياز اعتباري مشاركت، تنها در صورتي به شهروندان تعلق گيرد كه اطلاعات فردي خود شامل سن، منطقه و ناحيه محل سكونت را با بارگذاري اسناد شناسايي و ملكي در پروفايل شهروندي خود ثبت كرده باشند. اين امتياز بر مبناي سطح برخورداري ناحيه و منطقه محل سكونت و مالكيت محل سكونت (ضريب كاهنده امتياز)، سن (ضريب افزاينده امتياز براي گروه سني 60 به بالا و گروه سني 20 به پايين)، معلوليت جسمي و خانوادههاي تك سرپرست (ضريب افزاينده امتياز با استعلام از سازمان بهزيستي و اداره كل امور بانوان شهرداري تهران) محاسبه شود. نمونه پيشنهادي نحوه محاسبه امتياز اعتباري مشاركت هر شهروند در پيوست اين مصوبه درج شده است.
3. امتياز اعتباري شهروندان از مشاركت فقط در استفاده از خدمات تفريحي، ورزشي، فرهنگي و آموزشي در درگاه «تهران من» استفاده شود. اين خدمات ميتواند شامل عضويت در كتابخانه، بليت مترو، بليت سينما، بليت استخر، بليت استفاده از دوچرخههاي اشتراكي، تخفيف در پرداخت بهاي خدمات، اعطاي نهال رايگان، تورهاي بازديد نيمروزه و موارد خلاقانه معرفيشده توسط واحدهاي مجري باشد.
4. مدل تشويقي بايد به گونهاي باشد كه در آن كليه امتيازها و مشوقها براي جلوگيري از رويههاي دلبخواهي اعطاي امتيازات
4.1. در سامانه يكپارچه اطلاعات شهروندي ثبت شوند.
4.2. در راستاي چشماندازهاي شهر تهران باشند.
4.3. كوتاهمدت و زمانمند باشند.
4.4. نتيجه آنها تخفيف و اعطاي اعتبار به شهروندان مشاركتجو و كمبرخوردار در ارائه خدمات رفاهي و فرهنگي زيرمجموعه شهرداري باشد.
4.5. با افزودن واحد امتيازي جديد مبتني بر مشاركت بهروز شود.
5. شهرداري تهران مكلف است تدابيري جهت ثبتنام، ثبت مشاركت و دريافت امتياز توسط آن دسته از افرادي كه به اينترنت دسترسي ندارند و يا كار كردن با اينترنت برايشان دشوار است (از جمله سالمندان و اقشار كم برخوردار) با به كارگيري سراهاي محلات در قالب ارائه خدمات رايگان اتخاذ نمايد.
6. شهرداري تهران، مكلف است با بهرهگيري از سازمانهاي دروني خود و جلب همكاري از سوي سازمان بهزيستي و كميته امداد امام خميني (ره)، افراد كمبرخوردار را شناسايي كند و شرايط ثبت مشاركت و دريافت امتياز را براي ايشان تسهيل نمايد.
تبصره يكم (1):
اعتبارات و تخفيفات حوزه تفكيك پسماند از مبدأ، با واقعيسازي ضريب تشويقي جهت گسترش تفكيك از مبدأ مندرج در اصلاحيه مصوبه چگونگي محاسبه و اخذ بهاي خدمات مديريت پسماند ابلاغي به شماره 160/2523/33022 مورخ 1397/11/10 و اصلاحات بعدي آن در لايحه مذكور لحاظ شود.
تبصره دوم (2):
به جز موضوع تبصره يكم (1)، جوايز و اعتباراتي كه مطابق اين مصوبه در حوزههاي مختلف مأموريتي شهرداري تهران به شهروندان داده ميشود، علاوه بر تخفيفهايي خواهد بود كه در مصوبات شورا و مقررات بالادستي وجود دارد.
تبصره سوم (3):
شهرداري تهران موظف است پس از تهيه مدل تشويقي، كليه هزينههاي ناشي از اعطاي امتيازها و تخفيفها وفق مفاد اين مصوبه را در بودجه ساليانه شهرداري تهران پيشبيني نمايد.
ماده چهارم (4):
شهرداري تهران مكلف است در راستاي افزايش تاثير شهروندان در سياستگذاري، برنامهريزي و ديدهباني شهري، ظرف مدت 2 ماه پس از لازمالاجرا شدن اين مصوبه، لايحه «سامانه جمعسپاري مقررات شهري» را در ارتباط و يكپارچگي با سامانه متمركز گردش كار تصويب طرحها و لوايح، اتوماسيون اداري و پروفايل شهروندي درگاه «تهران من» تهيه و به شوراي اسلامي شهر تهران ارائه كند به گونهاي كه:
1. شهروندان بتوانند در خصوص طرحها و لوايح در دست بررسي شوراي اسلامي شهر تهران اظهارنظر كرده و پيشنهادهاي خود را مطرح نمايند.
2. شهروندان بتوانند پيشنهادهاي خود را (خارج از محدوده طرحها و لوايح در دست بررسي) به شوراي اسلامي شهر تهران و شهرداري تهران ارائه نمايند.
3. سامانه اين قابليت را داشته باشد كه ديدگاهها و اظهارنظرهاي شهروندان براي عموم منتشر شود و ساير شهروندان بتوانند در خصوص پيشنهادهاي ديگران نيز اظهارنظر كنند.
تبصره:
پس از راهاندازي سامانه مذكور، در مدل ذيل ماده سوم (3) اين مصوبه، بايد بيشترين امتياز مشاركت به مشاركت از طريق اين سامانه تعلق گيرد.
ماده پنجم (5):
شهرداري تهران موظف است نحوه ثبت پروفايل شهروندي، نحوه انجام مشاركتها و دريافت امتياز را حداقل هر سه ماه يك بار از همه روشهاي زير به شهروندان اطلاعرساني كند:
1. نصب پوستر در تمامي سراهاي محلات
2. بيلبوردهاي شهري با اولويت مناطق كمبرخوردار
3. توليد محتواي ويدئويي
4. درگاه «تهران من»
ماده ششم (6):
شهرداري تهران موظف است گزارش اجراي اين مصوبه را (شامل طراحي مدل تشويقي، تعداد واحدهاي مشاركت تعريفشده در درگاه «تهران من»، تعداد خدمات حملونقل عمومي، ورزشي، تفريحي، فرهنگي و اجتماعي تعريفشده در درگاه «تهران من»، نرخ افزايش تعداد شهرونداني كه پروفايل شهروندي خود را تكميل نمودهاند، تعداد افرادي كه با مراجعه به سراهاي محلات موفق به دريافت امتياز شدهاند، تعداد افرادي كه از طريق ساير مراكز هم چون كميته امداد امام خميني (ره) موفق به دريافت امتياز اعتباري شدهاند، و وضعيت راهاندازي و فعاليت سامانه جمعنويسي) به صورت ماهانه به شوراي اسلامي شهر تهران ارسال كند.
پيوست مصوبه «هوشمندسازي ثبت مشاركتها و نحوه تشويق شهروندان»
نمونه پيشنهادي نحوه محاسبه امتياز اعتباري مشاركت هر شهروند مربوط به بند 2 ماده 3
p ∑= مجموع كل امتيازهاي به دست آمده از مشاركتها براي يك شهروند كه پس از ثبت توسط شهروند يا از طريق سراهاي محلات به دست ميآيد.
a = ضريب گروه سني مرتبط با سنين پايينتر از 20 و بالاتر از 60 (بين 1 الي 3)
d = ضريب معلوليت جسمي و خانواده تكسرپرست (بين 1 الي 4)
r = ضريب سطح برخورداري ناحيه و منطقه محل سكونت (بين 1 الي 3)
o = مالكيت ملك محل سكونت (بين 1 الي 2)
px = امتيازي كه با استعلام از واحد مجري به هر كدام از مشاركتها تعلق گرفته است.
توضيحات:
در صورتي كه فرد مدارك شناسايي و ملكي مربوط به ضريبها را بارگذاري نكند يا اجازه استعلام از نهادهاي مربوطه را ندهد، ضرايب a و d به صورت پيشفرض يك در نظر گرفته ميشود. ضريب r به صورت پيشفرض 3 درنظر گرفته ميشود و ضريب o به صورت پيشفرض 2 درنظر گرفته ميشود.