ترويج فرهنگ اهداي عضو و تكريم خانواده هاي جانبخش اهداء كننده اعضاي پيوند
مقدمه:
آمار اهداي عضو به ويژه در افراد مبتلا به مرگ مغزي در كشور، عليرغم پيشينه تاريخي، فرهنگي، ديني و جايگاه والاي كمك به همنوع و نجات جان انسانها و تأكيدات دين مبين اسلام همچنان به سطح قابل قبولي نرسيده است و ساليانه بين 2500 تا 3600 نفر از هموطنان عزيزمان به دليل پيدا نشدن عضو مورد نيازشان جهت پيوند، جان خود را از دست ميدهند. اين در حالي است كه مطابق آخرين آمار رسمي بين 5000 تا 8000 مرگ مغزي در سال به دلايل متعدد اتفاق ميافتد كه در صورت فراهم نمودن امكان اهداي عضو، بسياري از هموطنان زندگي دوباره خواهند يافت يا از بيماريهاي مزمن و سخت نجات مييابند. در اين راستا اسناد معتبر ديني و قانوني، مسير را براي اين امر انساني روشن و هموار نموده است؛ چنانچه بر اساس آيه 32 سوره مباركه مائده "... َمَنْ أَحْيَاهَا فَكَأَنَّمَا أَحْيَا النَّاسَ جَمِيعًا ..." بهتصريح اشاره شده است كه: "هرگاه شخصي باعث بقاي نفسي شود مانند آن است كه باعث نجات جان تمام انسانها شده است". همچنين فتاواي مراجع تقليد من جمله فتواي رهبر معظم انقلاب آيت الله خامنهاي (مدظله العالي) بر مجاز بودن اهداي عضو صريحاً تأكيد شده است: "در مواردي كه نجات جان نفس محترمي متوقف بر اهداي عضو باشد اگر هيچگونه حرج يا ضرري براي خود آن شخص نداشته باشد واجب ميشود. بنابراين گسترش فرهنگ اهداي عضو به عنوان يك رسالت اجتماعي، فرهنگي و حتي شرعي بر همه ارگانهاي خدمترسان در كشور امري ضروري به شمار ميآيد. در اين راستا شهرداري تهران موظف است به عنوان يك نهاد خدماتي با همكاري دستگاههاي متولي در راستاي مسئوليت اجتماعي و در چارچوب وظايف و تكاليف قانوني از ظرفيت و امكانات موجود جهت فرهنگسازي اهداي عضو و ارائه خدمات و تسهيلات به اهداكنندگان و خانوادههاي متوفي اقدام نمايد.
ماده يكم (1):
با استناد به قانون «پيوند اعضاي بيماران فوت شده يا بيماراني كه مرگ مغزي آنان مسلم است»، مصوب 1379/01/17 مجلس شوراي اسلامي و آييننامه اجرايي آن و نيز بندهاي دوم (2)، چهارم (4)، پنجم (5) ، هفتم (7)، بيست و يكم (21) و بيست و پنجم (25) قانون «تشكيلات، وظايف و انتخابات شوراهاي اسلامي كشور و انتخاب شهرداران» مصوب 1375/03/01 و اصلاحات و الحاقات بعدي آن در زمينه بررسي و شناخت كمبودها، نيازها و نارسائيهاي اجتماعي، فرهنگي، آموزشي، بهداشتي، اقتصادي و رفاهي حوزه انتخابيه و تهيه طرحها و پيشنهادهاي اصلاحي و راهحلهاي كاربردي در اين زمينهها جهت برنامهريزي و ارائه آن به مراجع ذيصلاح و همچنين برنامهريزي در خصوص مشاركت مردم در انجام خدمات اجتماعي، اقتصادي، عمراني، فرهنگي، آموزشي و ساير امور رفاهي با موافقت دستگاههاي ذيربط از تاريخ ابلاغ اين مصوبه شهرداري تهران موظف است با همكاري و هماهنگي ساير مراجع متولي سياستگذاري و مديريتي پيوند و اهداي عضو در جهت دستيابي به اهداف ذيل اقدام نمايد:
1- بسترسازي براي گسترش فرهنگ "اهداي عضو- اهداي زندگي" و كمك به رفع موانع فرهنگي و اجتماعي
2- ارائه تسهيلات خدماتي و رفاهي براي خانواده متوفي
ماده دوم (2):
تعاريف و اصطلاحات بكار رفته در اين مصوبه از قبيل اهداي عضو، مرگ مغزي و خانواده متوفي مطابق قانون "پيوند اعضاي بيماران فوت شده يا بيماراني كه مرگ مغزي آنها مسلم است" مصوب 1379/01/17 مجلس شوراي اسلامي و آييننامه اجرايي آن و ساير قوانين مرتبط ميباشد كه حسب مورد توسط كميته مذكوردر ماده سوم (3) اين مصوبه تدقيق خواهد شد.
ماده سوم (3):
به منظور پيگيري و نظارت بر اجراي اين مصوبه كميتهاي با حضور افراد زير تشكيل ميشود:
1. رئيس كميته سلامت كميسيون سلامت، محيط زيست و خدمات شهري شوراي اسلامي شهر تهران
2. رئيس ستاد توانافزايي و حمايت از سازمانهاي مردم نهاد به نمايندگي از كميسيون فرهنگي اجتماعي شوراي اسلامي شهر تهران
3. معاون فرهنگي، اجتماعي شهرداري تهران
4. معاون خدمات شهري و محيط زيست شهرداري تهران (رئيس كميته)
5. معاون برنامهريزي و توسعه سرمايه انساني و امور شوراي شهرداري تهران
6. مدير كل سلامت شهرداري تهران (دبير كميته)
7. مديرعامل شركت شهر سالم
8. رئيس مركز مديريت پيوند و درمان بيماريهاي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي
9. مديرعامل انجمن اهداي عضو ايرانيان
تبصره يكم (1):
رييس كميته مجاز است حسب ضرورت از نمايندگان ساير مراجع، دستگاهها و نهادهاي ذيربط جهت شركت در جلسات كميته فوقالذكر و ارائه نظرات كارشناسي دعوت نمايد.
تبصره دوم (2):
دبيرخانه كميته در محل اداره كل سلامت شهرداري تهران مستقر ميباشد.
ماده چهارم (4) :
وظايف كميته مذكور در ماده سوم (3) به شرح زير ميباشد:
1- سياستگذاري و برنامهريزي به منظور توليد و نشر محتواهاي فرهنگي با موضوع اهداي عضو در فضاهاي تبليغاتي شهر و كليه مجموعههاي در اختيار شهرداري اعم از معابر، بوستانها، مجموعههاي ورزشي، فرهنگسراها، سراهاي محلات و ناوگانهاي حمل و نقل عمومي اعم از مترو، اتوبوس، تاكسي و غيره
2- حمايت از توليدات فرهنگي از قبيل فيلم، سريال، موسيقي، نماهنگ و پويشهاي با موضوع اشاعه فرهنگ اهداي عضو
3- مشاركت و حمايت از برگزاري جشنها، همايشها و سمينارهاي علمي و نمايشگاههاي فرهنگي- هنري با موضوع اهداي عضو
4- حمايت از سازمانهاي مردمنهاد حوزه اهداي عضو و تسهيلگري اقدامات ترويجي اين حوزه در قالب مسئوليتپذيري اجتماعي
5- غرس درخت يادبود به نام فرد اهداكننده عضو متوفي در نزديكترين بوستان محل زندگي فرد
6- ارائه تسهيلات خدماتي، رفاهي و تفريحي شهرداري تهران براي خانواده متوفي
7- اختصاص قبر رايگان سه طبقه مختص اهداكننده عضو و دو (2) نفر از اعضاي خانواده متوفي در قطعه نام آوران بهشت زهرا(س)
8- بهرهگيري از امكانات مشاوره و خدمات روانشناسي با جلب مشاركت سازمانهاي مردم نهاد، سازمان نظام روانشناسي و كلينكهاي شركت شهر سالم براي خانواده متوفي
تبصره يكم (1):
كميته مزبور موظف است هر شش (6) ماه جلسات نظارتي و برنامهريزي را تشكيل و نتيجه را به شوراي اسلامي شهر تهران ارائه نمايد.
تبصره دوم (2):
شهرداري تهران موظف است اعتبارات مورد نياز جهت اجراي اين مصوبه را در رديفهاي مربوطه در بودجه سنواتي شهرداي تهران پيشبيني و لحاظ نمايد.
تبصره سوم (3):
شهرداري تهران موظف است حداكثر دو ماه پس از لازمالاجرا شدن اين مصوبه آييننامه اجرايي چگونگي همكاري با سازمانهاي ذيربط و برنامهها و جدول زمانبندي مربوط به اين مصوبه را تهيه و به شوراي اسلامي شهر تهران ارائه نمايد.
تبصره چهارم (4):
شهرداري تهران موظف است از تاريخ لازمالاجرا شدن اين مصوبه گزارش حسن اجراي آن را هر شش ماه تهيه و به شوراي اسلامي شهر تهران ارائه نمايد.