تصويب نقشه مربوط به محدوده برنامه پنج‌ساله تهران و مقررات اجرايي آن

پيشنهاد شماره 45248 به‌ضميمه نقشه محدوده برنامه پنج‌ساله تهران‌كه بر طبق ماده 15 قانون نوسازي و عمران شهري به انجمن شهر واصل‌شده بود؛ بدواً به كميسيون شهرسازي و نوسازي ارجاع گرديد و گزارش كميسيون مزبور در جلسه رسمي مورخ 27 بهمن‌ماه جاري به شرح زير مطرح شد:
«محدوده برنامه پنج‌ساله تهران‌كه حدود آن در روي نقشه 1/10000 شهر تهران به رنگ سبز مشخص شده است، مورد بررسي قرارگرفته و با توضيحاتي كه آقاي مهندس عبدالحسين ابراهيمي قائم‌مقام شهردار تهران دادند معلوم شد كه خطوط اين نقشه با دقت كامل بر روي نقشه 1/5000 سازمان نقشه‌برداري كشور برده شده و سعي گرديده است كه خطوط مرزي محدوده از حدود طبيعي و كوچه‌ها و خيابان‌ها و معابر و يا نقاط كاملاً مشخص عبور داده شود، به‌طوري كه در پياده كردن آن هيچ‌گونه ابهامي باقي نماند.
بنا بر توضيحات آقاي مهندس ابراهيمي محدوده مذكور بر طبق موازين مصوب شوراي‌عالي شهرسازي و با نظر و به‌ وسيله مهندسين مشاور شهرسازي تهيه‌ شده است و در ترسيم و تهيه آن احتياجات ضروري شهر با رعايت اولويت و همچنين اصول برنامه عمليات نوسازي و عمران و اصلاحات شهري براي يك مدت محدود پنج‌ساله مورد توجه و رعايت قرارگرفته است و با توجه به اينكه امكانات فعلي شهرداري اجازه نمي‌دهد كه براي مدت پنج‌ساله آينده مساحتي بيش از حداكثر 215 كيلومترمربع را براي پياده كردن برنامه‌هاي عمراني و نوسازي و دادن خدمات شهري انتخاب‌ نمايد.
علي‌هذا در تعيين محدوده برنامه پنج‌ساله تا آنجا كه مقدور بوده سعي شده است كه خطوط حد محدوده برنامه پنج‌ساله از نقاطي عبور داده شود كه حتي‌الامكان محل‌هاي پرجمعيت مسكوني در داخل محدوده قرار گيرند و با رعايت همين اصل بوده است كه قسمتي از نقاط مسكوني شهر تهران‌كه هم‌اكنون از خدمات شهري استفاده مي‌كنند ولي خارج از حدود محدوده اصلي برنامه پنج‌ساله تهران قرارگرفته‌اند از قبيل كوي لويزان و سلطنت آباد و شهرري و كوي نهم آبان و كوي افسران نيروي هوايي شاهنشاهي و كوي كن نيز كه جمع مساحت آن‌ها بالغ بر 12 كيلومترمربع مي‌باشد، جزو محدوده برنامه پنج‌ساله تهران محسوب گرديده است.»
حدود محدوده برنامه پنج‌ساله تهران به‌طور مشروح و به تفصيل در 12 برگ توصيف شده كه ضميمه نقشه فوق‌الذكر مي‌باشد.
گزارش فوق عينا مورد تصويب نمايندگان انجمن شهر قرار گرفت و ضمناً مقررات اجرايي مربوط به پياده كردن برنامه عمران و نوسازي در محدوده پنج‌ساله شهر كه از طرف شهرداري تهران در 9 ماده به انجمن پيشنهاد شده بود، در جلسه مذكور مطرح و مورد رسيدگي قرار گرفت و با جرح و تعديل و اصلاحاتي كه با توجه به مواد 5 و 15 و 23 قانون نوسازي و عمران شهري در آن به عمل آمده است، به‌صورت زير تصويب گرديد:

ماده 1- از تاريخ تأييد اين مصوبه از طرف وزارت كشور در محدوده برنامه پنج‌ساله تهران احداث هر نوع ساختمان در زمين‌هاي خالي و با تجديد بناي ساختمان‌هاي موجود طبق برنامه و ضوابطي خواهد بود كه در حد اصول و سفارش‌هاي نقشه جامع تهران براي هر زمين و يا هر ساختماني كه بايد تجديد بنا شود، از طرف شهرداري اعلام خواهد شد.

ماده 2 - محدوده قانوني شهر بايد به منطقه‌هاي عمراني و نوسازي مختلف تقسيم شده، براي هر منطقه برنامه و مشخصات ساختماني متناسب با اين منطقه تعيين گردد و برنامه و سال اجراي آن از طرف شهرداري به اطلاع عموم برسد.

ماده 3- به‌منظور احداث ساختمان در زمين‌هاي بدون ساختمان و يا تجديد و نوسازي ساختمان‌هاي موجود بر اساس قانون نوسازي و عمران شهري، شهردار با انتشار آگهي در جرايد به مالكين اين قبيل اراضي يا ساختمان‌ها اعلام مي‌نمايد كه ظرف مهلت متناسبي نسبت به احداث ساختمان و تجديد بنا بر اساس ضوابط و برنامه‌هاي مصوبه انجمن شهر اقدام نمايند.
در پايان مهلت مقرر هرگاه مالكين اراضي و ساختمان‌هاي مذكور اقدام به ساختمان و نوسازي ننمايند، شهرداري با رعايت قانون نوسازي و عمران شهري، انجام ساختمان و نوسازي بنا را جزو طرح‌هاي عمومي خود منظور و اجراء خواهد نمود.

ماده 4- احداث هر نوع ساختمان و هر تأسيس ديگر در منطقه بين محدوده برنامه پنج‌ساله و حد نهايي حوزه شهرداري تهران ممنوع است، مگر در موارد زير :

الف - احداث خانه‌هاي سازماني از طرف واحدهاي توليدي طبق ضوابط و معيارهايي كه از طرف شهرداري اعلام خواهد شد.

ب- اجراي طرح‌هاي بزرگ ساختماني در زمين‌هاي متصل به محدوده برنامه پنج‌ساله شهر از طرف دستگاه‌ها و سازمان‌هاي دولتي و خصوصي مشروط بر اينكه شهرداري و انجمن شهر آن طرح‌ها را تصويب كند و در اين صورت زمين‌هاي محل اجراي اين طرح‌ها به حوزه خدمات شهري اضافه مي‌شوند. هزينه توسعه و تأمين خدمات شهري مانند آب و برق و تلفن و آسفالت براي اين زمين‌ها با موافقت شهرداري و دستگاه‌هاي ذي‌ربط محاسبه و وصول شده و در اختيار دستگاه‌هاي ذي‌ربط قرار خواهد گرفت.

ماده 5- شهرداري مجاز است به‌منظور تأمين سرمايه لازم براي سرمايه‌گذاري در زمين‌هايي كه به‌ موجب ماده 3 بايد خريداري شوند و نيز احداث ساختمان‌هايي كه بخش خصوصي حاضر يا قادر به سرمايه‌گذاري در آن‌ها نيست، بر طبق بند 19 ماده 45 قانون شهرداري از بانك‌هاي رهني و رفاه كارگران و سازمان مسكن و بانك مركزي وام گرفته يا با يك يا كليه آن‌ها مشاركت نمايند.

ماده 6 - شهرداري مكلف است با همكاري سازمان‌هاي مباشر خدمات شهري از قبيل آب و برق و تلفن و غيره ترتيبات لازم را بدهد كه از تاريخ تصويب محدوده برنامه پنج‌ساله شهر اين نوع خدمات در خارج محدوده مصوبه توسعه نيابد تا بعداً بر اساس نقشه جامع تهران و هماهنگ با برنامه زماني توسعه محدوده برنامه پنج‌ساله و اقدامات شهرداري اقدام به توسعه شود.

ماده7- بناهايي كه پروانه آن‌ها تا تاريخ اجراي اين مقررات در داخل محدوده برنامه پنج‌ساله شهر صادر شده و ساختمان مربوط آغاز نشده در محل‌هايي كه شهرداري اعلام خواهد كرد، محتاج به تجديد پروانه با رعايت ضوابط نقشه جامع تهران است.

ماده 8 - پروانه‌هايي كه تا تاريخ اجراي اين مقررات در خارج از محدوده برنامه پنج‌ساله مصوب انجمن شهر صادر شده و كار ساختماني آن آغاز نشده، لغو مي‌شوند.

ماده 9 - از تاريخ اجراي اين مقررات خانه‌هاي غير آپارتماني (ويلايي) بايستي طبق معيارهايي كه از طرف شهرداري اعلام خواهد شد، ساخته شوند و گرنه از احداث آن‌ها جلوگيري مي‌شود.
ضمناً موافقت شد شهرداري تا ميزان بيست ميليون مترمربع از اراضي اطراف و خارج از محدوده برنامه پنج‌ساله شهر كه در صورت تجديد حدود پيوست توصيف شده است، به‌منظور انتقال به مالكين اراضي مورد نوسازي با مورد توسعه آتي شهر تهران آماده نمايند و زمين مذكور جزء محدوده برنامه پنج‌ساله شهر محسوب گردد و مراتب را پس از تعيين و قطعي شدن وضع آن با نقشه به استحضار انجمن شهر برسانند.
مصوبه فوق به انضمام نقشه مربوط به محدوده برنامه پنج‌ساله شهر و يك نسخه از صورت توصيف حدود محدوده مذكور كه به مهر انجمن ممهور شده است، ارسال مي‌شود كه به تأييد وزارت كشور برسانند.

رئيس انجمن شهر پايتخت - حسين فرهودي