سند راهبردي توسعه منابع انساني شهرداري تهران
مقدمه :
در اجراي بند يكم (1) ماده نهم (9) مصوبه برنامه پنجساله سوم توسعه شهر تهران (1402-1398) ابلاغي به شماره 160/2520/32061 مورخ 97/11/2، «سند راهبردي توسعه منابع انساني شهرداري تهران» به شرح مواد آتي به تصويب رسيد.
ماده يكم (1):
اصطلاحات و عبارتهاي به كار رفته در اين سند به شرح زير تعريف ميگردد:
الف- شهرداري: شهرداري تهران و مؤسسات وابسته (ستاد، مناطق، سازمانها، شركتها).
ب- برنامه: برنامه پنجساله سوم توسعه شهر تهران (1402-1398).
پ- سند: سند راهبردي توسعه منابع انساني.
ت- راهبرد: مسيرهاي اصلي تحقق مأموريت اصلي معاونت توسعه منابع انساني را نشان ميدهد.
ث- راهبرد وظيفهاي: مسيرهاي فرعي و برنامههاي اجرايي كه به منظور تحقق راهبردها و اهداف كلان تدوين شده است.
ج- موضوع راهبردي: موضوعات كلان و مسايل محوري حوزه منابع انساني كه راهبردها و راهبردهاي وظيفهاي بر مبناي آنها تدوين شده است.
ماده دوم (2):
هدف از تهيه و تدوين اين سند، ترسيم نقشه راه توسعه منابع انساني شهرداري به منظور دستيابي به پنج هدف كلان بهشرح زير است:
1. ارتقاء احساس تعلق سازماني.
2. دستيابي به سرآمدي عملياتي.
3. تعالي پايدار منابع انساني.
4. افزايش رضايت و تعهد سازماني.
5. بهبود سيستمهاي اطلاعاتي مديريت منابع انساني.
ماده سوم (3):
شهرداري موظف است به منظور تحقق اهداف كلان در حوزه توسعه منابع انساني، كليه برنامهها و فعاليتهاي مرتبط با منابع انساني را در چارچوب خطمشي و موضوعات راهبردي ذيل پيشبيني و اجرا نمايد:
الف- اخلاقمداري (اسلامي، سازماني و حرفهاي)
ب- چابكسازي سازماني.
پ- التزام به شايستگيها.
ت- نظام جبران خدمت و تأمين آينده كاركنان.
ث- هوشمندسازي سيستمهاي اطلاعاتي مديريت منابع انساني.
ماده چهارم (4):
شهرداري موظف است به منظور تحقق اهداف كلان پيشبيني شده در اين سند راهبردهاي وظيفهاي زير را طراحي و اجرا نمايد:
الف- شناسايي حداكثري فرايندهاي فسادآور و اصلاح ساختار:
1- تقويت نظارت مردمي و بالا بردن انتظار شهروندان از رفتار حرفهاي در شهرداري.
2- بكارگيري سيستم گردش شغلي و جغرافيايي با رويكرد كاهش فساد.
3- شفافسازي اطلاعات مرتبط با مأموريتهاي سازماني.
4- بازنگري و اصلاح فرايندها و شناسنامه شغل براي مشاغل، با اولويت مشاغل در معرض آسيب.
ب- توسعه سرمايه اجتماعي (اعتمادسازي):
1- همسوسازي و ايجاد پيوند بين هويت سازماني و فردي.
2- توسعه فرهنگ تعهد به استانداردها و برنامههاي ابلاغي.
3- نمونهسازي و الگوسازي در ارائه خدمات برتر به شهروندان.
4- توسعه مشاركتهاي مردمي در حوزه منابع انساني.
پ- ارتقاء فرهنگ سازماني با تأكيد بر ارزشها و مسؤوليت اجتماعي:
1- افزايش فرهنگ تعهد به مسؤوليت اجتماعي.
2- توسعه فرهنگ رفتار شهروندي مبتني بر ارزشها.
3- توسعه فرهنگ مبتني بر ارزشها و كدهاي اخلاقي كاركنان.
4- مشاركت مديران در تحول مبتني بر ارزشها.
ت- بالابردن هزينه و عواقب ناشي از ارتكاب تخلف:
1- تقويت نظارت سازمانهاي مردم نهاد.
2- تعهد به رعايت مقررات اداري به منظور بهبود سلامت اداري.
3- افزايش حساسيت به فساد.
4- جلوگيري از مماشات در مديريت و تعاملات بين سازماني.
5- حمايت مستمر از افشاگران فساد در شهرداري و واحدهاي تابعه (شركتها و سازمانها) و تعهد به اجراي آييننامهها و مصوبات شوراي اسلامي شهر تهران در اين خصوص.
ث- معماري سازماني شهرداري در راستاي مأموريت جديد:
1- بازنگري و ساماندهي فرايندهاي حوزه منابع انساني بر اساس اولويتبندي گروههاي عمده كاركنان.
2- كارآفريني سازماني از طريق ارائه خدمات جديد.
3- بازنگري مشاغل بر اساس مأموريت جديد.
4- بازنگري در سياستها و فرآيندهاي برونسپاري با هدف ايجاد تعادل در بكارگيري حداكثري از نيروهاي مازاد شهرداري و ايجاد حداكثر سود و كارآمدي سازماني.
ج- جذب برگزيده و خروج هدايت شده:
1- شناسايي منابع جذب و ايجاد بانك استعدادهاي مورد نياز شهرداري تهران.
2- بازنگري، تقويت و تحول در نظام جذب و استخدام مبتني بر شايستگيها با اولويت جذب درونسازماني.
3- بكارگيري روشهاي انگيزشي براي خروج كاركنان.
چ- بهبود ارزيابي و مديريت عملكرد كاركنان:
1- بكارگيري مدل مديريت عملكرد چندوجهي براي ارزيابي كاركنان.
2- تأكيد و توجه بيشتر به نقش رضايتمندي شهروندان و ارباب رجوع در ارزيابي عملكرد كاركنان.
3- تاثيرگذار بودن نتايج ارزيابي عملكرد بر ساير فرايندهاي منابع انساني (ارتقاء، پاداش، خروج هدايت شده، تقدير دورهاي برترينها و امثال آن).
4- تدوين نظام مديريت عملكرد سطوح مديريتي.
ح- توسعه و توانمندسازي منابع انساني:
1- بهرهگيري از رويكردهاي نوين و حركت از آموزش به يادگيري فردي، تيمي و سازماني.
2- توسعه فرهنگ مدير در نقش رهياري (كوچ) و مربيگري (منتور).
3- هدايت تحصيلي با تعيين نيازهاي سازماني.
4- توانمندسازي كاركنان مبتني بر غنيسازي، توسعه شغلي، جابهجايي و گردش شغلي.
5- توسعه فرهنگ تفويض اختيار، كار تيمي و نظام مشاركتي.
خ- انتصابات مبتني بر شايستگيها:
1- طراحي و تدوين مدل شايستگي در سطوح مختلف.
2- برنامهريزي بلندمدت براي تأمين مديران مبتني بر شايستگي.
3- توسعه كمّي و كيفي كانونهاي ارزيابي به منظور انتصاب و ارتقاء مديران مبتني بر شايستگي.
4- شفافسازي فرايندهاي ارتقاء مديران.
د- توسعه رهبري و مديريت:
1- گسترش و بهبود تسهيم دانش و تجارب برتر در سطوح مديريتي.
2- تقويت مهارت رهبري مديران در نقش رهياري (كوچ) و مربيگري (منتور) معتمد.
3- استقرار نظام تأييد صلاحيت حرفهاي مديران.
4- تقويت تفكر راهبردي، سيستمي و انتقادي در سطوح مديران.
5- تقويت فرهنگ احساس نياز مديران براي توسعه.
6- توسعه فرهنگ سبك رهبري مشاركتي.
ذ- نظام مديريت استعدادها و جانشين پروري:
1- برنامهريزي، ايجاد و توسعه خزانه استعدادها.
2- تسهيل جابهجايي و بهكارگيري استعدادها در مجموعه شهرداري تهران.
3- ايجاد فرهنگ مشاركت استعدادها در حل مسايل سازماني.
4- توانمندسازي استعدادها با هدف جانشينپروري.
ر- تعالي و استاندارد محوري:
1- استقرار مدل تعالي آموزش.
2- استقرار مدل و استاندارد ملي و بينالمللي منابع انساني.
3- استقرار استاندارد بينالمللي مديرت دانش كاركنان.
ز- برقراري عدالت در نظام جبران خدمت و امور رفاهي:
1- بازنگري و اصلاح بخش متغير نظام جبران خدمات.
2- شفافسازي فرايندهاي خدمات رفاهي.
3- ارتقاء عدالت در پرداختهاي ثابت.
4- توسعه و متنوعسازي خدمات رفاهي متناسب با سطوح مختلف سازمان.
ژ- افزايش اطمينان و اعتماد كاركنان نسبت به تأمين آينده:
1- بازنگري راهبردها و اصلاح ساختار سازمان بازنشستگي (صندوق بازنشستگي) و صندوق ذخيره كاركنان.
2- سرمايهگذاري بر روي كسب و كارهاي نوين و سودآور.
3- اصلاح سبد سرمايهگذاريها (پرتفوي) در سازمان بازنشستگي (صندوق بازنشستگي).
4- ساماندهي شركتها و پروژههاي سازمان بازنشستگي (صندوق بازنشستگي).
س- بهبود نظام سلامت جسمي و رواني كاركنان:
1- مديريت و كاهش ريسكهاي محيطي تاثيرگذار بر سلامت كاركنان.
2- ايجاد زمينههاي كاهش استرس كاركنان.
3- توسعه ورزش همگاني كاركنان.
4- توسعه فعاليتهاي حوزه روانشناسي فردي و سازماني.
ش- بهبود كيفيت زندگي كاري كاركنان:
1- توسعه فرهنگ برنامهريزي و هدفگذاري فردي در سطوح مختلف.
2- توسعه برنامه خانواده شاد.
3- بهبود مديريت زمان در كار و زندگي.
4- توسعه مهارتهاي ارتباطات بينفردي در سطوح مختلف.
ص- تجمع، يكپارچهسازي و شفافسازي اطلاعات:
1- روزآمدكردن دادههاي آماري و ارتقاء نقش آن در برنامهريزي نيروي انساني.
2- تمركز اطلاعات منابع انساني ثابت، رسمي، ثابت آزمايشي، قراردادي و پيمانكاري در ستاد، واحدهاي تابعه و سازمانها و شركتها و ثبت آن در سامانه جامع منابع انساني
3- ارتقاي كيفيت اطلاعات.
4- انتشار گزارشهاي برخط و سيستمي از سامانه جامع منابع انساني (مديران و كاركنان) براي عموم مردم
ض- تصميمگيري اثربخش مبتني بر اطلاعات:
1- تقويت فرهنگ استفاده از آمار و اطلاعات.
2- طبقهبندي و تحليل هدفمند اطلاعات.
3- دسترسي آسان و شفاف به آمار تحليلي منابع انساني براي مديران متناسب با لايحههاي مديريتي.
4- بهكارگيري دانش حاصل از تصميمگيريهاي مبتني بر اطلاعات.
ط- توسعه مبتني بر فنآوري اطلاعات منابع انساني:
1- مكانيزاسيون فرايندهاي منابع انساني.
2- تعامل و تبادل اطلاعات برخط بين واحدي در حوزه منابع انساني.
3- بازنگري و بهبود نحوه ارتباط اطلاعات و معماري سامانه نرمافزاري جامع منابع انساني.
4- تجميع فعاليتهاي توسعه فنآوري اطلاعات منابع انساني در واحد متولي.
ظ- هماهنگي و همسويي فرايندهاي منابع انساني:
1- تدوين فرايندهاي اصلي منابع انساني.
2- تدوين زيرفرايندهاي منابع انساني.
3- تدوين نقشه سياستگذاري (استراتژي) فرايندها و زيرفرايندهاي منابع انساني.
ماده پنجم (5):
ضرورت دارد برنامههاي عملياتي و پروژههاي توسعه منابع انساني كه در شهرداري اجرا ميشود، در چارچوب سند بوده و با يكي از راهبردها و راهبردهاي وظيفهاي در ارتباط باشد؛ بهگونهاي كه دستيابي به اهداف تعيينشده در برنامهها و پروژههاي مذكور به تحقق اهداف كلان كمك نمايد.
ماده ششم (6):
مسؤوليت نظارت عاليه بر اجراي مفاد سند بر عهده شوراي اسلامي شهر تهران است و شهرداري موظف است گزارشهاي مربوطه را در ماههاي شهريور و اسفند هر سال به شوراي اسلامي شهر تهران ارايه دهد.
ماده هفتم (7):
چنانچه اين سند، در مراحل اجرايي نيازمند بازنگري، اصلاح و يا تغيير باشد، شهرداري مكلف است موضوع را براي تصويب به شوراي اسلامي شهر تهران ارسال نمايد.