طرح جامع مديريت پسماندهاي جامد شهر تهران

ماده‌واحده:

نظر به اهميت ضرورت ساماندهي مديريت پسماند در شهر تهران (اعم از توليد، جمع‌آوري و بازيافت) با استناد به مفاد بند 4-7-2 از سند طرح جامع و بندهاي 2، 3، 5، 18 و 19 از ماده هفتاد و يكم (71) قانون تشكيلات، وظايف و انتخابات شوراهاي اسلامي كشور و انتخاب شهرداران مصوب 1375/3/1 و الحاقات قانوني آن و همچنين مفاد قانون مديريت پسماندها شهرداري تهران موظف است با تشكيل كميته اجراي مفاد اين مصوبه (طرح جامع مديريت، پسماند شهر تهران) در چارچوب قوانين و مقررات موضوعه و با همكاري و هماهنگي كليه دستگاه‌هاي اجرايي ذير‌بط اقدام نمايد.

الف) اعضاي كميته مديريت اجراي پسماند شهر عبارتند از:

1 - معاون خدمات شهري شهرداري (رئيس كميته)

2 - رئيس سازمان حفاظت از محيط‌زيست استان تهران

3- رئيس سازمان مديريت پسماند شهرداري تهران

4 - نماينده منتخب شوراي اسلامي شهر تهران

5 - نماينده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي

6 - نماينده سازمان صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران.

تبصره:
كميته مذكور مجاز است حسب موضوع از ساير دستگاه‌هاي اجرايي ذي‌ربط جهت حضور در جلسات كميته و ارائه نظرات كارشناسي دعوت نمايد.

ب‌) طرح جامع مديريت پسماند:

ب‌-1- چشم‌انداز: افق 1404: در افق 1404 با توجه به سياست‌هاي كلي كشور، مديريت يكپارچه پسماند، مديريتي است كاملاً منطبق بر محورهاي توسعه پايدار به‌گونه‌اي كه در منطقه به لحاظ كيفي بالاترين رتبه را به لحاظ رعايت استانداردهاي مربوط اخذ نموده، حداقل انتشار آلودگي در محيط را داشته و به‌طور كاملاً يكپارچه عمل نموده و تمامي استانداردهاي معتبر را اعمال نمايد.

ب‌-2- اهداف كلي چشم‌انداز برنامه جامع مديريت پسماند شهر تهران در افق برنامه 1404، توسعه سيستمي معتبر در مديريت پسماند شهري به لحاظ زيست‌محيطي و اجتماعي به روش پايدار و مقرون‌به‌صرفه براي كلان‌شهر تهران بوده و اين سيستم مبتني بر توسعه پايدار بر آرمان‌هاي به شرح ذيل استوار است:

1- ارتقاء سطح فناوري سيستم مديريت پسماند با بهره‌گيري از تمام امكانات و روش‌هاي ممكن

2- توليد مواد و انرژي پس از بازيافت

3- كاهش فشار بر زمين

4- افزايش درصد مشاركت اجتماعي و مردمي در مديريت پسماند

5- ظرفيت‌سازي در بخش خصوصي و شهرداري

6- ايجاد ساختارهاي لازم

7- كاهش اثرات زيست‌محيطي

8- افزايش سطح رضايت‌مندي شهروندان.

ب -3 - تعيين استراتژي‌هاي مديريت پسماند شهر تهران
اين رويكرد بيانگر دستيابي به سيستم پايدار مديريت مواد زايد جامد بوده كه توسعه ساختار (شامل سازماني و عملياتي) و ساير عناصر موظف مديريت پسماند در آن لحاظ شده است. در ضمن ملزومات و پيش‌نيازهاي مديريت پسماند شهري در هرم زير نشان داده شده است:

هرم مديريت پسماندهاي جامد شهري، ملزومات و پيش‌نيازها

1- توسعه ساختار سازماني و عملياتي در مديريت يكپارچه پسماند. (پيوست شماره يك)

2- فرهنگ پذيري براي كاهش توليد پسماند در مبدأ توليد (پيوست شماره دو)

3- افزايش بازيافت و بازيابي مواد با تأكيد ويژه بر تفكيك از مبدأ (پيوست شماره پنج)

4- ورود فناوري‌هاي جديد و بومي‌سازي آن‌ها.

5- مكانيزه كردن جمع‌آوري به تفكيك پسماند تر و خشك. (پيوست‌هاي شماره سه و چهار)

6- افزايش عمليات مكانيكي و بيولوژيكي براي بازيافت مواد و توليد كمپوست. (پيوست شماره پنج)

8- بازيابي انرژي (پيوست شماره پنج)

9- كاهش تدريجي دفن با رويكرد دفن بهداشتي (پيوست شماره شش)

ب -4- سرفصل‌هاي برنامه
اهداف اجرايي كه بر اساس استراتژي‌ها و اهداف كلي استخراج مي‌شود. نشانگر سرفصل‌هاي اجرايي مديريت پسماند شهر تهران مي‌باشد كه شامل موارد زير مي‌باشد:

1 - طرح فرهنگ پذيري

2 - طرح جمع‌آوري پسماند

3 - طرح حمل‌ونقل

4 - طرح بازيافت و پردازش

5 - طرح دفع و مراقبت‌هاي پس از دفع
شرح جامع هر يك از موارد فوق در جدول‌هاي آتي آورده شده است.

ب -5 - گزينه نهايي مديريت پسماند شهر تهران و ارائه پيشنهادات (پيوست شماره يك)
با توجه به بررسي‌هاي به‌عمل‌آمده در خصوص گزينه‌هاي مناسب در مورد مديريت پسماندها، گزينه نهايي در نظر گرفته‌شده جهت اجراي مديريت جامع پسماندهاي شهر تهران در يك افق 5 ساله تا سال 1392 به شرح ذيل مي‌باشد:

الف) ايجاد سازمان مديريت پسماند شهر تهران

ب) تشكيل «كميته مديريت اجرايي پسماند شهر تهران»

ج) جمع‌آوري و ذخيره‌سازي پسماند به تفكيك تر و خشك

د) پردازش پسماندها شامل: كيسه پاره كن، سرند اوليه، جداسازي، سرند ثانويه، تخمير، rdf، پرس و دفن بهداشتي زايدات باقيمانده.

ب-6- نخاله‌هاي ساختماني

با استناد به مصوبه «ساماندهي راهكارهاي حقوقي و اجرايي برخورد با متخلفين پخش، دفع، حمل و امحاء غيرمجاز و نامناسب پسماندها در فضاها و معابر عمومي» تصويبي در پنجاه و پنجمين جلسه رسمي شورا به تاريخ 86/8/29 ـ ابلاغي به شماره 160/973/15027 به تاريخ 86/5/9، شهرداري تهران موظف است نسبت به تهيه دستورالعمل جهت فرايند تخريب و حفاري، جمع‌آوري، بارگيري، حمل و پردازش نخاله‌هاي ساختماني شهر تهران اقدام نمايد. رتبه‌بندي پيمانكاران مرتبط و چگونگي نظارت و پايش بر عملكرد پيمانكاران مذكور و تعيين نقاط لازم جهت تخليه و بازيافت نخاله‌هاي ساختماني بايد در دستورالعمل فوق‌الذكر لحاظ و دستورالعمل مزبور مي‌بايد به تأييد كميته اجراي مفاد اين مصوبه (موضوع بند الف ماده‌واحده اين مصوبه) برسد.

ب-7- پسماندهاي ويژه

شهرداري تهران موظف است با استناد به مفاد قانون مديريت پسماندها و آيين‌نامه‌هاي اجرايي مصوب هيأت وزيران و مصوبات شوراي اسلامي شهر تهران در اين خصوص و با رعايت قوانين و مقررات موضوعه نسبت به تهيه دستورالعمل لازم با لحاظ فرايند جمع‌آوري، تفكيك، حمل و پردازش پسماندهاي بيمارستاني و ويژه در چارچوب مأموريت‌هاي قانوني هر يك از دستگاه‌هاي اجرايي و مسئول اقدام نمايد.

استقرار سيستم زباله‌سوز استاندارد جهت امحاء پسماندهاي ويژه به تأييد سازمان محيط‌زيست و همكاري شهرداري تهران مي‌بايد در دستورالعمل مذكور لحاظ شده و در نهايت به تأييد و تصويب كميته اجرايي اين مصوبه رسانيده شود.