laws.tehran.ir
شماره صدور(ابلاغ) : 160/2223/17711
تاریخ صدور(ابلاغ) : 1395/07/18


توسعه و بهبود خدمات ایمنی و آتش‌نشانی

مصوب 1395/06/23


درختواره

کدهای موضوعی

جستجوی درون متن

انتخاب وضعیت تنقیحی :
(توجه: شهروند گرامی؛ تنقیح مصوبات در حال تکمیل است. نسخه نهایی به زودی در دسترس قرار می‌گیرد.)

توسعه و بهبود خدمات ايمني و آتش‌نشاني
مقدمه:
در راستاي اجراي بند 14 ماده 55 قانون شهرداري‌­ها و مواد 55، 56، 64 ،70 و77 مصوبه برنامه عملياتي پنج ساله دوم شهرداري تهران (97-1393) ـ ابلاغي به شماره 160/1882/4938 مورخ 93/2/31 در ارتباط با سازمان آتش‌نشاني و خدمات ايمني شهرداري تهران و به منظور رعايت اصول، ضوابط و مقررات ايمني در ساخت و سازها و فضاهاي شهري، ارتقاء ايمني ساختمان­‌ها و توانمندسازي شهروندان براي مقابله با حوادث احتمالي، لزوم تأمين زيرساخت­‌هاي حقوقي، آئين‌نامه‌­ها و دستورالعمل­‌ها، فرآيندها و منابع براي بازبيني و اصلاح فرايند صدور پروانه و گواهي­‌هاي كليه ساختمان­‌ها، بناها و تأسيسات شهري، حفظ شرايط ايمني شهر، ايجاد نظام بازرسي ايمني و آتش‌نشاني با اولويت كليه ساختمان­‌ها و فضاهاي شهري پرخطر و نظامندسازي ارائه خدمات ايمني و آتش‌نشاني، حفظ جان و اموال شهروندان، پيشگيري از وقوع آتش‌سوزي، شناخت خطرات و ايجاد راهكارهاي مناسب، بكارگيري اصول علمي و روش‌هاي پيشگيرانه حفاظتي، آموزشي، تشويقي و توسعه خدمات امداد رساني در زمان وقوع حوادث غير مترقبه ، شهرداري تهران مكلف است از طريق تقويت تعامل و با همكاري ساير سازمان‌هاي خدمات‌رسان (هلال احمر، اورژانس، اداره برق، آب، گاز، مخابرات و نهادهاي نظارتي و امنيتي) اقدامات و هماهنگي‌هاي لازم را در اجراي كامل مفاد اين مصوبه به عمل آورد.
ماده يكم (1)-اصلاح 1402/04/11-:
شهرداري تهران (سازمان آتش‌نشاني و خدمات ايمني كه اختصاراً در اين مصوبه سازمان ناميده مي‌شود) مكلف است در راستاي ارتقاء سطح ايمني شهر مطابق مقررات ملي ساختمان و ساير استانداردهاي مرتبط و پايداري ساختمان‌ها در برابر حريق در طول دوره بهره‌برداري تصرفات، با استفاده از ظرفيت‌هاي درون و برون سازماني، اقدام به نظارت و بازرسي‌هاي دوره‌­اي ضوابط ايمني و آتش‌نشاني در كليه ساختمان­‌ها، فضاهاي شهري، معابر، تأسيسات، تجهيزات و تسهيلات شهري نموده و موارد نقص و مشكلات ايمني را با قيد مدت زمان لازم مستند به مفاد مندرج در ماده دوم (2) دستورالعمل پيوست مصوبه «الزام شهرداري تهران به ايجاد سامانه بر خط پايش ايمني ساختمان‌هاي موجود شهر تهران در برابر خطر آتش‌سوزي» – ابلاغي به شماره 160/2619/32068 به تاريخ 1398/11/14 به شهرداران مناطق ذي­ربط اعلام و شهردار منطقه مربوطه موظف است، مراتب را به مالك (يا ذينفع) براي رفع نقص و مشكلات ايمني ابلاغ نمايد. در صورت عدم اجراي مفاد ابلاغيه از طرف مالك (يا ذينفع) در مهلت مقرر، شهرداري منطقه با همكاري سازمان آتش‌نشاني و خدمات ايمني در چارچوب وظايف قانوني خود مكلف‌اند مراتب را از طريق مراجع قضايي پيگيري و اقدام نمايد.
تبصره يكم (1)-اصلاح 1402/04/11-:
سازمان مكلف است ظرف مدت 6 ماه از ابلاغ اين مصوبه دستورالعمل نحوه اقدام و سطح‌بندي اماكن، تأسيسات، تجهيزات و تسهيلات شهري از نظر ميزان خطر آتش‌سوزي و زمان‌بندي بازرسي‌هاي دوره‌اي آن‌ها را بر اساس مقررات ملي ساختمان به ويژه مبحث سوم (3) و استانداردهاي مرتبط تهيه و پس از تأييد كميسيون‌هاي سلامت، محيط زيست و خدمات شهري و شهرسازي و معماري جهت سير مراحل تصويب به شوراي اسلامي شهر تهران ارايه نمايد. سازمان مكلف است تا زمان تهيه و تصويب دستورالعمل موصوف مطابق مفاد تبصره يكم ذيل ماده يكم مصوبه «توسعه و بهبود خدمات ايمني و آتش‌نشاني» - ابلاغي به شماره 160/2223/17711 به تاريخ 1395/07/18 عمل نمايد.
تبصره دوم (2):
سازمان مكلف است بر اساس "آيين‌نامه ساماندهي و تعيين صلاحيت اشخاص حقيقي و حقوقي فعال در زمينه خدمات ايمني و آتش نشاني" ـ ابلاغي به شماره 160/13911 ‌‌() مورخ 1392/7/20 صلاحيت اشخاص حقيقي و حقوقي واجد شرايط را كه متقاضي همكاري با سازمان به عنوان «ناظر ايمني» مي‌باشند، تعيين و اعلام نمايد.
تبصره سوم (3):
به منظور نظارت بر حسن اجراي بازرسي ايمني و اطمينان از رعايت ضوابط و مقررات مربوط، سازمان مكلف است نسبت به انجام نظارت فني عالي اقدام نمايد.
تبصره چهارم (4)-الحاق 1402/04/11-:

هزينه‌هاي كارشناسي و صدور دستورالعمل ابلاغي براي هر يك از بناهاي نوساز متقاضي كسب گواهي ساختمان (پايان كار) و هم‌چنين هزينه‌هاي بازرسي دوره‌اي ساختمان‌ها و ساير اماكن از محل پرداخت عوارض ايمني در هنگام صدور پروانه ساختمان‌ها تأمين خواهد شد.
ماده دوم (2):
شهرداري تهران مكلف است بر اساس مقررات ملي ساختمان نسبت به الزام مالكين ساختمان‌ هاي جديدالاحداث، در كليه پروانه‌ ها و پايان كارهاي ساختماني با هر تعداد طبقه و هر ميزان مساحت، جهت رعايت ضوابط و مقررات ملي ساختمان و دستور‌العمل ايمني و آتش‌نشاني اقدام نمايد. نظارت بر حسن اجراي مفاد اين بند به عهده سازمان و معاونت شهرسازي و معماري شهرداري تهران مي‌باشد.
تبصره يكم (1)-اصلاح 1402/04/11-:
سازمان مكلف است حداكثر ظرف مدت يك (1) ماه پس از‌ لازم‌‌‌الاجرا شدن اين مصوبه ضوابط و مقررات ايمني ساختمان‌ها را جهت اطلاع‌رساني به كليه متقاضيان صدور پروانه ساختماني به معاونت شهرسازي و معماري اعلام نمايد. علاوه بر اين سازمان مي‌بايست نسبت به انتشار و بروزرساني استانداردها، ضوابط، آيين‌نامه‌ها و دستورالعمل‌ها از طريق پرتال سازماني و شهرداري تهران اقدام نمايد.
تبصره دوم (2)-اصلاح 1402/04/11-:
شهرداري تهران (سازمان) مكلف است فهرست تجهيزات تأييدشده ايمني و آتش‌نشاني استاندارد را از طريق پرتال سازمان منتشر نمايد و مهندسين ناظر بر اساس وظايف قانوني خود مكلفند اسناد فني استاندارد كيفيت، عملكرد و اصالت تجهيزات فوق را كنترل و نظارت نمايند. شهرداري تهران (معاونت شهرسازي و معماري) مكلف است بگونه‌اي مؤثر بر حسن اجراي اين تبصره در زمان اجراي عمليات ساختماني و صدور گواهي پايان كار ساختمان، نظارت نمايد كه ضمن جلوگيري از اطاله زمان صدور تأييديه ايمني، از بكارگيري مصالح و تجهيزات غير استاندارد جلوگيري گردد.
تبصره سوم (3):
شهرداري تهران (معاونت شهرسازي و معماري) مكلف است به هنگام صدور پروانه ساختماني براي كليه اماكن، دستورالعمل‌هاي ايمني در ساختمان را قبل از صدور پروانه به مالكين و ناظرين ساختمان ابلاغ و تأييديه رعايت موارد ابلاغي را اخذ و در پروانه‌هاي ساختماني درج نمايد.
تبصره چهارم (4)-اصلاح 1402/04/11-:
به منظور ايجاد وحدت‌ رويه، تدوين و تصويب دستورالعمل‌هاي فني و اجرايي، ارائه پيشنهادهاي لازم به دفتر مقررات ملي ساختمان جهت تصويب و ابلاغ ضوابط تكميلي ايمني ساختمان‌هاي موجود شهر تهران در برابر آتش‌سوزي و تصميم‌گيري در مورد نحوه اجراي ضوابط ايمني در موارد خاص از ساختمان‌هاي موجود، شهرداري تهران (سازمان) مجاز است به استناد بند «ب» ماده ششم مصوبه «الزام شهرداري تهران به ايجاد سامانه برخط پايش ايمني ساختمان‌هاي موجود شهر تهران در برابر خطر آتش‌سوزي» – ابلاغي به شماره 160/2619/32068 به تاريخ 1398/11/14 با استفاده از ظرفيت‌هاي كميته «تخصصي ايمني و آتش‌نشاني» موضوع ماده ششم مصوبه مزبور، با تشكيل كارگروه مشترك سازمان و اداره كل معماري و شهرسازي ذيل آن كميته با تركيب اعضا به شرح زير تعيين تكليف نمايد.
1- مديرعامل سازمان (رئيس كارگروه)
2- معاون پيشگيري و ايمني سازمان (دبير كارگروه)
3- مديركل معماري و ساختمان معاونت شهرسازي و معماري شهرداري تهران
4- نماينده اداره كل امور اجرايي كميسيون‌هاي ماده 100 شهرداري تهران (عضو مدعو)
5 - نماينده مركز تحقيقات وزارت راه و شهرسازي (عضو مدعو)
6- نماينده شهرداري منطقه مربوطه
7- معاون پيشگيري و كاهش خطر سازمان پيشگيري و مديريت بحران شهر تهران
تبصره پنجم (5):
شهرداري تهران (معاونت شهرسازي و معماري) بايد با هماهنگي سازمان شرايطي را فراهم نمايد كه جهت اعمال دستورالعمل‌هاي ايمني و آتش‌نشاني و تأييديه‌هاي ايمني، زمان صرف شده، از سه (3) روز كاري در زمان صدور پروانه ساخت و هفت (7) روز كاري در زمان صدور گواهي‌هاي پايانكار يا عدم خلاف، بيشتر نباشد.
ماده سوم (3)-اصلاح 1402/04/11-:
شهرداري تهران (سازمان) مكلف است به منظور كنترل و نظارت بر حسن اجراي ضوابط ايمني براي كليه ساختمان‌هايي كه درخواست تغيير كاربري مي‌نمايند قبل از صدور هرگونه مجوز از سوي شهرداري نسبت به بازديد از ساختمان‌ها و پايش مؤلفه‌هاي ايمني اقدام و در صورت تطبيق با ضوابط ايمني، گواهي ايمني را صادر و ملاك عمل قرار گيرد.
تبصره(الحاق 1402/04/11):

با هدف شناسايي و ارزيابي وضعيت ايمني ساختمان‌ها و فعاليت‌هاي جاري و مخاطره‌آميز مستقر در آن‌ها و تكميل بانك اطلاعات املاك شهر از منظر ايمني، شهرداري تهران مكلف است ظرف مدت يك سال از تاريخ ابلاغ اين مصوبه نسبت به تدوين و درج مؤلفه‌هاي اصلي ايمني و در برابر حريق در فرم‌هاي مربوط به ترتيب مميزي املاك (موضوع تبصره (1) ماده (2) قانون نوسازي و عمران شهري مصوب 1347) و ارائه آموزش‌هاي لازم به مُميزان با همكاري سازمان اقدام نمايد.
ماده چهارم (4):
در راستاي اجراي رديف پنجم (5) مصوبه مورخ 93/10/18 هيئت وزيران در خصوص الزام به رعايت ضوابط ايمني در بهره‌برداري از كليه تجهيزات و تأسيسات تحت مالكيت دستگاه‌هاي موضوع ماده پنجم (5) قانون مديريت خدمات كشوري، شهرداري تهران مكلف است نسبت به الزام كليه مسئولين، سازمان­‌ها و نهادهاي حقوقي، دولتي و عمومي به ويژه واحدهاي تابعه شهرداري تهران به اجراي ضوابط ايمني و آتش‌نشاني در فضاهاي عمومي اقدام نمايد.
تبصره(اصلاح 1402/04/11):
چنانچه شهرداري تهران (سازمان) تشخيص دهد كه در زمان بهره‌برداري از تجهيزات و تأسيسات دولتي موارد استاندارد موضوع تبصره (1) ذيل ماده يكم (1) اين مصوبه رعايت نشده است، شهرداري مكلف است مراتب را با قيد مدت زمان لازم مستند به مفاد مندرج در ماده دوم (2) دستورالعمل پيوست مصوبه «الزام شهرداري تهران به ايجاد سامانه برخط پايش ايمني ساختمان‌هاي موجود شهر تهران در برابر خطر آتش‌سوزي» –ابلاغي به شماره 160/2619/32068 به تاريخ 1398/11/14، جهت رفع نقص به بالاترين مقام آن دستگاه اعلام نمايد. در صورت عدم رفع نقص در مهلت مقرر توسط دستگاه اجرايي، شهرداري تهران مكلف است از باب تضمين حقوق عامه جهت رعايت تمهيدات ايمني و آتش‌نشاني در طول دوره بهره‌برداري پيگيري لازم را از طريق مدعي‌العموم و مراجع قضايي و طي مراحل قانوني تا حصول نتيجه اقدام نمايد.
ماده پنجم (5)-اصلاح 1402/04/11-:
سازمان موظف است حداكثر ظرف مدت هشت (8) ماه از تاريخ لازم‌الاجرا شدن اين مصوبه نسبت به تدوين و بروزرساني آيين‌نامه‌ها و دستورالعمل‌هاي فني در حوزه‌هاي تخصصي ذيل اقدام نمايد.
1. دستورالعمل‌ها و شيوه‌نامه‌هاي اعزام نيروهاي عملياتي اوليه و تكميلي متناسب با نوع خطر
2. ضوابط و آيين‌نامه‌هاي جانمايي ايستگاه‌­هاي آتش‌نشاني متناسب با حجم ترافيك، دسترسي‌­ها، شرايط ژئومورفولوژيكي، تراكم جمعيتي و شرايط ايمني و دسترسي به ساختمان‌ها و كاربري‌هاي مختلف
3. برآورد تعداد، نوع و شرايط نگهداري تجهيزات مورد نياز در انواع حوادث و حريق متناسب با استانداردهاي معتبر و ملي
4. استانداردهاي عمليات امدادي آتش‌نشاني
5. مشخصات فني و الزامات خريد و نحوه نگهداري خودروهاي آتش‌نشاني در طول دوره بهره‌برداري
6. ضوابط و استانداردهاي تجهيزات ارتباطي، مخابراتي و فناوري اطلاعات ستاد هماهنگي و ايستگاه­‌هاي آتش‌نشاني
ماده ششم (6):
شهرداري تهران مكلف است به منظور تأمين فضاي لازم جهت ساخت ايستگاه­­‌هاي آتش‌نشاني، حداكثر ظرف مدت شش (6) ماه پس از اعلام نياز سازمان، زمين­‌هاي بدون معارض شناسنامه‌دار را بر اساس شرايط استاندارد ملاك عمل در آيين‌نامه موضوع بند دوم (2) ذيل ماده پنجم (5) اين مصوبه تعيين و جهت اقدامات آتي به سازمان معرفي نمايد.
تبصره(الحاق 1402/04/11):

شهرداري تهران (سازمان) مكلف است در بازه‌هاي زماني شش ماهه نسبت به ارزيابي عملكرد ايستگاه‌هاي آتش‌نشاني از نظر زمان پاسخ اقدام و از طريق ايجاد، جابجايي و حذف ايستگاه‌هاي آتش‌نشاني به نحوي اقدام نمايد كه ضمن ارتقا عملكرد از هدر رفتن سرمايه‌هاي عمومي شهرداري جلوگيري و حداكثر بهره‌وري از منابع موجود انجام پذيرد.
ماده هفتم (7):
به منظور تأمين ايمني در حمل و نقل ريلي درون شهري (مترو)، شركت بهره‌برداري راه‌آهن شهري تهران و حومه موظف است با همكاري‌ و هماهنگي سازمان نسبت به تأمين خودروها و تجهيزات مورد نياز مقابله با حريق و حوادث، جا‌نمايي و استقرار آن­‌ها، تأمين شرايط استاندارد امدادرساني در داخل تونل‌ها، فضاها، ايستگاه‌ها و تأسيسات مترو و آموزش رانندگي لوكوموتيو و اقدامات فني اوليه به پرسنل منتخب آتش‌نشاني، از محل رديف‌هاي بودجه ساليانه خود اقدام نمايد.
تبصره يكم (1):
سازمان موظف است ظرف مدت يك (1) سال از لازم‌الاجرا شدن اين مصوبه دستورالعمل ايمني ملاك عمل در عمليات امداد رساني حوادث و حريق مترو را تدوين و ضمن برآورد تجهيزات، تأسيسات و خودروهاي مورد نياز، آن را به تصويب هيئت مديره سازمان و تأييد شهردار تهران برساند.
تبصره دوم (2)-اصلاح 1402/04/11-:
به منظور انجام اقدامات لازم و تدوين رويه‌هاي استاندارد عملياتي به هنگام بروز حوادث و حريق (sops) در فضاهاي زيرسطحي و مترو و تعيين حدود وظايف هر يك از طرفين و بروزرساني مستمر آن، شهرداري تهران (شركت بهره‌برداري راه‌آهن شهري تهران و حومه با همكاري سازمان پيشگيري و مديريت بحران شهر تهران و سازمان) مكلف است نسبت به تدوين دستورالعمل‌هاي لازم‌الاجراي عملياتي در زمان وقوع حوادث و حريق در فضاهاي زيرسطحي و مترو اقدام نمايد.
ماده هشتم (8):
شهرداري تهران (معاونت حمل و نقل و ترافيك) مكلف است در كليه طرح‌هاي تغيير و توسعه معابر و خطوط حمل و نقل شهري، موضوع حداقل زمان جهت دسترسي خودروها و نيروهاي امدادي آتش‌نشاني را در تمام مناطق شهري مد نظر قرار داده و در صورت تأمين شرايط استاندارد نسبت به اجراي طرح‌هاي مورد نظر اقدام نمايد. هم‌چنين در خصوص معابر و خطوط حمل و نقل موجود مكلف است ظرف مدت دو (2) سال نسبت به اصلاح دسترسي‌ها و تأمين شرايط مورد نياز سازمان اقدام نمايد. سازمان نيز مكلف است ظرف مدت شش (6) ماه نسبت به شناسايي و معرفي معابري كه مي‌بايست مورد اصلاح قرار گيرند و پيشنهاد دسترسي‌هاي جايگزين به معاونت حمل و نقل و ترافيك اقدام نمايد.
ماده نهم (9):
شهرداري تهران مكلف است با رعايت الويت‌بندي پتانسيل خطر و امكان‌پذيري، جهت جلوگيري از خطرات ناشي از سقوط عناصر غير سازه‌اي و توسعه حريق در اماكن عمومي، درماني، آموزشي و جمعيت‌پذير، با همكاري سازمان‌ها و نهادهاي ذي‌ربط، دستورالعمل مقاوم‌سازي و ايمن‌سازي عناصر غير سازه‌اي (شامل ايمن‌سازي مبلمان و تجهيزات شهري اعم از ايستگاه‌هاي اتوبوس، نيمكت‌ها، پل‌هاي عابر پياده، سازه‌هاي نمادين و تأسيسات مصنوعي آبي) را تهيه و ظرف مدت شش (6) ماه نسبت به تدوين ساز و كارهاي اجرايي لازم اقدام نمايد.
ماده دهم (10):
به منظور ارتقاء فرهنگ ايمني و آموزش شهروندان تهراني، شهرداري تهران مكلف است ظرف مدت شش (6) ماه از تاريخ لازم‌الاجرا شدن اين مصوبه با استفاده از ظرفيت‌‌ هاي سازمان، معاونت امور اجتماعي و فرهنگي شهرداري تهران، سازمان مديريت بحران شهرداري تهران، آموزش و پرورش شهر تهران، صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران و ساير نهادهاي ذي‌ربط نسبت به تهيه و اجراي طرح آموزش‌هاي عمومي اثر‌بخش ايمني و آتش‌نشاني به استناد استانداردهاي موجود و بين‌المللي با رعايت شرايط ذيل اقدام نمايد.
الف) شناسايي گروه‌هاي آسيب‌پذير در موضوع ايمني و آتش‌نشاني
ب) احصاء روش‌هاي دسترسي موثر و اطمينان بخش به گروه‌هاي موضوع بند (الف)
ج) تدوين محتواي آموزشي اثربخش متناسب با گروه‌هاي موضوع بند (الف) و اجراي آموزش
د) ارزيابي ميزان اثربخشي از طريق اندازه‌گيري شاخصه‌هاي آماري حريق‌ها، حوادث، خسارات و تلفات در گروه‌هاي اجتماعي مورد نظر.

و) اصلاح روش‌هاي عملكردي متناسب با اثربخشي بند (د)
ماده يازدهم (11):
شهرداري تهران موظف است به منظور اجرايي نمودن اين مصوبه، نسبت به تأمين منابع مالي در بودجه سنواتي اقدام نمايد.
ماده دوازدهم (12):
شهرداري تهران موظف است هر شش (6) ماه يك بار گزارش اجراي اين مصوبه را به شوراي اسلامي شهر تهران ارائه نمايد.