فرآيند صدور پروانه مرمت و احياء، سياست‌گذاري تملك و بهره‌برداري و مديريت بافت و بناهاي تاريخي شهر تهران

مقدمه:

در راستاي اجراي مفاد قوانين و مقررات ذيل:

- قانون حمايت از مرمت و احياء بافت‌هاي تاريخي- فرهنگي مصوب 1398/04/12 مجلس شوراي اسلامي

- قانون " قانون معافيت ابنيه و اماكني كه در زمره آثار ملي ثبت گرديده‌ اند از پرداخت عوارض شهرداري " مصوب 1371/11/28 مجلس شوراي اسلامي

- بند (7-6) طرح جامع شهر تهران (1386) مبني بر حفاظت از ميراث تاريخي شهر و تبديل عملكرد بناهاي ثبت شده به عملكردهاي عمومي و بهره‌برداري از ارزش‌هاي معماري، تاريخي و فرهنگي بافت و بناهاي ارزشمند تهران

- بندهاي (5) و (6) ماده هشتادم (80) قانون تشكيلات، وظايف و انتخابات شوراهاي اسلامي كشور و انتخاب شهرداران مصوب 1375/03/01 و اﺻلاحات بعدي آن مبني بر برنامه‌ريزي در خصوص مشاركت مردم در انجام خدمات اﺟتماعي، اقتصادي، عمراني، فرهنگي، آموزشي و ساير امور رفاهي و تشويق و ترغيب مردم در خصوص ﮔﺴترش مراكز تفريحي، ورزشي و فرهنگي.

- مفاد تبصره (2) بند (ب) ماده چهارم مصوبه "نحوه محاسبه و دريافت عوارض صدور پروانه ساختماني نظارت فني در شهر تهران و عوارض استفاده موقت در شهر تهران- ابلاغي به شماره 160/2624/32265 مورخ 1398/11/14

- مصوبه "الزام شهرداري تهران به ارائه لايحه فرآيند صدور پروانه عمليات ساختماني و گواهي‌هاي ساختماني" به شماره 160/2572/12188 ابلاغي به تاريخ 98/5/1.

- مفاد ماده 17 آيين‌نامه چگونگي اجرا و نظارت بر طرح‌هاي توسعه و عمران مصوب شوراي‌عالي معماري و شهرسازي مصوب 1400/6/3.

- بند (22) و (24) ماده 55 قانون شهرداري

شهرداري تهران مكلف است به منظور حفظ، احياء و بازگرداندن حيات شهري به بافت و بناهاي تاريخي و ارزشمند كلانشهر تهران و نيز توسعه صنعت گردشگري و استفاده بهينه از ظرفيت‌هاي موجود در بافت‌هاي مذكور نسبت به اجراي مواد ذيل با رعايت مفاد اين مصوبه و فرآيند تعيين شده، اقدام نمايد.

تعاريف و اختصارات:

مرمت: عملياتي تخصصي و همه‌جانبه (كمي و كيفي) كه هدف آن حفظ، بيان و آشكار كردن ارزش‌هاي تاريخي، فرهنگي و زيبايي‌شناختي يك اثر با لحاظ اصالت و يكپارچگي آن است و مراحل گوناگوني اعم از تداوم، تثبيت و استحكام‌بخشي تا بازگرداني وضعيت موجود به وضعيت اصيل و پايدار را شامل مي‌شود.

احيا: فرآيندي هدفمند از مجموعه اقدامات (كالبدي و غيركالبدي) را شامل مي‌شود كه به منظور حفاظت و ارتقاي كيفي با حفظ اصالت و يكپارچگي در بناها و بافت‌هاي تاريخي-فرهنگي انجام مي‌شود.

حفاظت: مبتني بر تعريف «حفاظت» در قانون حمايت از مرمت و احياي بافت‌هاي تاريخي-فرهنگي مجلس شوراي اسلامي، در اين مصوبه به معناي كليه فعاليت‌هاي پسيني و پيشيني در خصوص پاسداري از ارزش‌هاي مادي بناهاي تاريخي و يا واجد ارزش است.

بناهاي تاريخي: بناهايي كه در فهرست آثار ملي ثبت شده‌اند. منظور از "بناي تاريخي موجود" در اين مصوبه، اصل بناي داراي ارزش ميراثي، تاريخي، معماري و هويتي است. تمامي الحاقات به بناي اصلي كه به مرور زمان و به صورت مجاز يا غيرمجاز در بنا احداث گشته و فاقد هر گونه ارزش است شامل اين تعريف نمي‎گردد. همچنين بخش‌هاي از دست‌رفته از بناي تاريخي در صورت مرمت و احداث منطبق بر طرح مورد تأييد سازمان ميراث فرهنگي شامل اين بخش مي‌شود.

بناهاي ارزشمند: بناهايي كه به موجب قانون حمايت از مرمت و احياء بافت‌هاي تاريخي-فرهنگي (مصوب 1398/04/12 مجلس شوراي اسلامي) و يا با معرفي شهرداري تهران و تأييد وزارت ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي واجد ارزش تاريخي بوده و به‌عنوان بناهاي ارزشمند محسوب مي‌گردد.

كاربرد متناسب: مبتني بر تعريف «كاربري متناسب» در قانون حمايت از مرمت و احياي بافت‌هاي تاريخي-فرهنگي مجلس شوراي اسلامي، در اين مصوبه به كاربرد و فعاليت‌ متناسب با شأن بنا و بافت پيراموني آن -مبتني بر سوابق بنا و خاطرات جمعي ساكنين و مجاورين- كه جهت حفظ و ارتقاي هويت و ارزش‌هاي اثر و با بهره‌گيري از ظرفيت‌ها و مزيت‌هاي تاريخي، فرهنگي و طبيعي و همچنين ويژگي‌هاي اجتماعي-اقتصادي آن براي پاسخگويي به نيازهاي معاصر وفق ضوابط و مقررات و قوانين ناظر به موضوع، تعيين شده، اطلاق مي‌شود.

تعميرات اساسي: هرگونه عمليات ساختماني، تغييرات نما،كف‌سازي، احداث اضافه طبقه يا زيرزمين و يا الحاقات به بنا به صورت دايم يا موقت و با سازه‌هاي دايم يا موقت و هرگونه دخل و تصرف در نقشه، تزئينات و كتيبه‌هاي موجود ازجمله كاشي‌كاري، گچ‌كاري، آيينه‌كاري، نقاشي‌هاي ديواري، مقرنس‌ها، كاربندي‌ها جزء تعميرات اساسي در خصوص ابنيه تاريخي و ارزشمند مي‌باشد.

وزارت ميراث فرهنگي: منظور وزارت ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي و ادارات كل، معاونت‌ها و سازمان‌هاي زير مجموعه آن به تناسب شرح وظايف آن‌ها مي‌باشد.

طرح مرمت و احياء: طرح مشاور ذي‌صلاح جهت انجام عمليات مرمت، احياء و بهره‌برداري در قالب كاربرد متناسب پيشنهادي است كه پس از تأييد وزارت ميراث فرهنگي معيار صدور پروانه توسط شهرداري خواهد بود.

پروانه ساختماني مرمت و احياء: منطبق بر بند 24 ماده 55 قانون شهرداري‌‌ها با موضوع وظايف شهرداري‌ها، پروانه ساختماني با موضوع مرمت و احياي ابنيه تاريخي با ويژگي‌هاي مندرج در ماده 3 اين مصوبه تعريف مي‌شود كه در اين مصوبه به اختصار پروانه مرمت و احيا ناميده شده‌ است.

ماده يكم (1):
شهرداري تهران مكلف است به منظور حفاظت و احياي بافت و بناهاي تاريخي و ارزشمند شهر تهران و هماهنگي بين حوزه‌هاي اجرايي شهرداري تهران و ديگر دستگاه‌هاي اجرايي ذيربط اقدامات زير را انجام دهد:

1. تشكيل كميته سياست‌گذاري تملك و بهره‌برداري از اماكن داراي قدمت تاريخي و هويت فرهنگي در شهر تهران

2. تعريف پروانه مرمت و احياء و سازوكار صدور آن

3. برنامه‌ريزي و پشتيباني جهت حفظ و احياي ابنيه و بافت‌هاي تاريخي از طريق تقويت زيرساخت، تهيه طرح‌‌‌‌‌هاي فرادست و همكاري با ساير نهادهاي ذيربط

4. عقد تفاهم‌نامه با وزارت ميراث فرهنگي

ماده دوم (2)- كميته سياست‌گذاري تملك و بهره‌برداري
شهرداري تهران موظف است به منظور مديريت واحد و سياست‌گذاري متمركز در امر حفاظت، مرمت و بهره‌برداري از بافت و ابنيه داراي ارزش تاريخي و هويت فرهنگي شهر تهران، كميته سياست‌گذاري تملك و بهره‌برداري از اماكن و ابنيه تاريخي و ارزشمند و يا داراي هويت فرهنگي در شهر تهران را تشكيل دهد.

الف- وظايف كميته سياست‌گذاري تملك و بهره‌برداري:

1- سياست‌گذاري و تصميم‌گيري جهت تملك املاك موضوع اين ماده توسط شهرداري تهران و سازمان‌ها و شركت‌هاي وابسته منطبق بر ضوابط و مقررات

2- سياست‌گذاري و تصميم‌گيري جهت فروش يا واگذاري موقت املاك موضوع اين ماده كه در تملك شهرداري تهران و يا سازمان‌ها و شركت‌هاي وابسته به آن قرار دارد در حدود اختيارات مشخص شده در شوراي اسلامي شهر تهران و مصوبات بودجه سالانه

3- نظارت بر نحوه حفاظت، احياء، مرمت، نگهداري و بهره‌برداري از كليه املاك تاريخي و ارزشمند در تملك شهرداري تهران و يا سازمان‌ها و شركت‌هاي وابسته به آن.

4- سياست‌گذاري جهت جلب مشاركت بخش خصوصي و تأمين مالي شهرداري تهران براي تملك، مرمت، نگهداري و بهره‌برداري املاك موضوع اين ماده و پيشنهاد به شوراي اسلامي شهر تهران

ب- اعضاي كميته سياست‌گذاري تملك و بهره‌برداري:

1- معاون مالي و اقتصادي شهري شهرداري تهران و يا نماينده مطلع و تام‌الاختيار وي

2- معاون شهرسازي و معماري شهرداري تهران يا نماينده مطلع و تام‌الاختيار وي

3- شهردار منطقه‌اي كه بناي تاريخي و ارزشمند مربوط به آن در كميته در دست بررسي است

4- مديرعامل سازمان زيباسازي شهر تهران

5- مديركل ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي استان تهران يا معاون ميراث فرهنگي استان

6- مديركل معماري و ساختمان معاونت شهرسازي و معماري شهرداري تهران (دبير كميته)

7- يك نفر عضو هيأت علمي دانشگاه با تخصص مرتبط با شناخت ابنيه تاريخي و ميراث فرهنگي به پيشنهاد اعضاي كميته

8- يك نفر عضو شورا با معرفي كميسيون معماري و شهرسازي شوراي اسلامي شهر تهران و با حكم رئيس شوراي اسلامي شهر تهران

9- يك نفر عضو شورا با معرفي كميسيون فرهنگي، اجتماعي شوراي اسلامي شهر تهران و با حكم رئيس شوراي اسلامي شهر تهران .

تبصره يكم (1):
با توجه به ماهيت نظارتي و سياست‌گذاري كميته موضوع اين ماده، نمايندگان شوراي اسلامي شهر تهران در كميته مذكور داراي حق رأي بوده و كليه تصميمات با حداكثر آراي اعضاي كميته لازم الاجرا مي‌باشد.

تبصره دوم (2):
شهرداري تهران موظف است با راهبري كميته سياست‌گذاري تملك و بهره‌برداري ضمن شناسايي بناهاي تاريخي واجد ارزش در شهر تهران نسبت به تهيه پرونده ثبتي و معرفي آن به وزارت ميراث فرهنگي براي ثبت در فهرست آثار ملي وفق ماده 15 قانون حمايت از مرمت و احياء بافت‌هاي تاريخي-فرهنگي (مصوب 1398/04/12 مجلس شوراي اسلامي) اقدام و پيگيري‌هاي لازم را تا حصول نتيجه انجام دهد.

تبصره سوم (3):
تصميم‌گيري در خصوص مالكيت، نحوه بهره‌برداري، مرمت و تجهيز كليه املاك موضوع اين ماده كه در تملك شهرداري تهران و يا سازمان‌ها و شركت‌هاي تابعه آن است، منحصراً پس از طرح موضوع در كميته سياست‌گذاري تملك و بهره‌برداري امكان‌‌‌‌پذير بوده و هرگونه اقدام خارج از تصميمات اين كميته ممنوع و فاقد وجاهت قانوني است.

تبصره چهارم (4):
دبيرخانه اين كميته در اداره كل معماري ساختمان معاونت شهرسازي و معماري شهرداري تهران تشكيل خواهد شد و مسئوليت برنامه‌ريزي زماني و محتوايي جلسات با اين اداره كل مي‌باشد.

تبصره پنجم (5):
كليه اختيارات مندرج در اساسنامه سازمان‌ها و شركت‌هاي وابسته به شهرداري تهران درخصوص خريد، فروش، مرمت، نوسازي و بهره‌برداري املاك موضوع اين ماده پس از طرح موضوع در كميته سياست‌گذاري تملك و بهره‌برداري معتبر خواهد بود و هرگونه اقدام مستقل از تصميم‌گيري در كميته سياست‌گذاري تملك در خصوص ابنيه تاريخي و ارزشمند ممنوع بوده و فاقد وجاهت قانوني است.

تبصره ششم (6):
كميته مذكور مجاز است حسب مورد به منظور هماهنگي‌هاي لازم از ديگر حوزه‌هاي اجرايي ذيربط در شهرداري (اعم از ساير معاونت هاي شهرداري) و يا خارج از آن جهت شركت در جلسات كميته دعوت به عمل آورد.

تبصره هفتم (7):
دبيرخانه كميته سياست‌گذاري تملك و بهره‌برداري موظف است جلسات كميته مذكور را با وصول حداقل سه پرونده برگزار نمايد. در صورت ناكافي بودن تعداد پرونده‌ها، جلسات كميته مي‌بايستي حداقل يك بار در هر سه ماه برگزار گردد.

تبصره هشتم (8):
كليه مصوبات شوراي اسلامي شهر تهران درباره ابنيه موضوع اين مصوبه و ساير ابنيه فرهنگي و محوطه‌هاي تاريخي براي كميته سياست‌گذاري تملك و بهره‌برداري معتبر است و نيازي به تصميم‌گيري مجدد در اين كميته نمي‌باشد.

ماده سوم (3): پروانه مرمت و احياء
شهرداري تهران موظف است به منظور حفاظت از ابنيه و بافت تاريخي شهر تهران، كاهش زمان و تسهيل در فرآيند مرمت و احياي آن‌ها، نسبت به تعريف "پروانه مرمت و احياء" و صدور آن براي بناهاي تاريخي و ارزشمند شهر تهران، اقدام نمايد. پروانه مرمت و احياء دربرگيرنده مجوز عمليات مرمت و مجوز احياء و بهره‌برداري از بناي تاريخي و ارزشمند، منطبق بر طرح مصوب وزارت ميراث فرهنگي است و هريك از عمليات‌هاي مرمت و يا احياء و يا بهره‌برداري از بناهاي تاريخي و ارزشمند، به طور مجزا نيز نيازمند اخذ پروانه مذكور از شهرداري تهران مي‌باشد.

الف- صدور پروانه
پروانه مرمت و احياء توسط شهرداري منطقه مربوطه، با رعايت مفاد اين مصوبه براي بناهاي تاريخي و ارزشمند شهر تهران كه داراي طرح مصوب مرمت و احياء از وزارت ميراث فرهنگي هستند، صادر مي‌شود.

تبصره يكم (1):
با هدف نظارت بر حسن استفاده از بناهاي تاريخي و واجد ارزش منطبق بر پروانه صادره، اعتبار پروانه مرمت و احياء حداكثر سه سال است كه با نظارت شهرداري تهران و وزارت ميراث فرهنگي در دوره‌هاي سه ساله قابل تمديد مي‌باشد.

تبصره دوم (2):
صدور مجوز "كاربرد متناسب" به معناي تغيير كاربري طرح تفصيلي محسوب نمي‌شود. درصورت درخواست مالك مبني بر تغيير كاربري پهنه، اين امر صرفاً پس از تأييد وزارت ميراث فرهنگي و سير مراحل قانوني در كميسيون ماده پنج امكان‌پذير است.

تبصره سوم (3):
با هدف تسهيل احياي كاربرد اوليه بناهاي موضوع اين مصوبه، تعيين واحد تجاري و اداري به عنوان كاربرد متناسب در بناهاي تاريخي و واجد ارزش، ايجاد حق كسب و پيشه براي بهره‌بردار آن نمي‌نمايد.

تبصره چهارم (4):
شهرداري تهران موظف است ظرف مدت حداكثر سه ماه از تاريخ لازم‌الاجرا شدن اين مصوبه، نسبت به تدوين و اطلاع‌رساني چارت فرآيند اقدام شامل ابعاد حقوقي پروانه مرمت و احياي بناهاي تاريخي، نحوه صدور مجوز مرمت، بهره‌برداري و گواهي عدم خلاف و پايان‌كار، تأمين كليه زيرساخت‌ها، سازوكارهاي سيستمي و دستورالعمل‌هاي اجرايي منطبق بر اهداف اين مصوبه، اقدام نمايد. پروانه مرمت و احياء صرفاً به‌ صورت سيستمي در سامانه شهرسازي صادر خواهد شد.

تبصره پنجم (5):
شهرداري تهران موظف است جهت تسريع در فرآيند صدور پروانه مرمت و احياء، پس از تكميل مدارك و تأييدات مورد نظر از وزارت ميراث فرهنگي، ظرف مدت حداكثر يك ماه نسبت به تعيين تكليف صدور يا عدم صدور پروانه مرمت و احياء مطابق دستورالعمل‌هاي مندرج در تبصره 4 اين ماده اقدام نمايد.

تبصره ششم (6):
كليه تصميم‌گيري‌ها مبني بر رد يا تأييد درخواست پروانه مرمت و احياء، لازم است با ارائه دلايل به همراه جزئيات در سامانه شهرسازي و يا سامانه‌هاي مرتبط، ثبت و براي متقاضيان در سامانه شهروندي (تهران من) قابل دسترس و رويت باشد.

تبصره هفتم (7):
شهرداري تهران موظف است با هدف تسريع در فرآيند صدور پروانه مرمت و احياء، نسبت به تحقق وظايف قانوني توسط وزارت ميراث فرهنگي، در خصوص اتصال به سامانه درگاه ملي و ايجاد سامانه بر خط 1- صدور مجوزات و 2- پاسخ به استعلامات مورد نياز در مهلت قانوني (حداكثر دو هفته كاري)، مبتني بر مصوبات هيئت مقررات‌زدايي و بهبود كسب و كار و آيين‌نامه حمايت از مالكان، متصرفان قانوني و بهره‌برداران خصوصي و غيردولتي آثار غير منقول و بافت‌هاي تاريخي-فرهنگي ثبت شده در فهرست آثار ملي و تاريخي-فرهنگي و با ارزش مورخ 1400/05/06 مصوب هيأت وزيران و مصوبه شماره 227302 مورخ 1402/12/9 هيئت وزيران پيگيري و هماهنگي لازم را انجام دهد.

ب- نظارت بر مفاد پروانه و بهره‌برداري
چنانچه در نظارت‌هاي دوره‌اي تخلف بهره‌بردار از مفاد پروانه صادره محرز شود، شهرداري منطقه موظف است نسبت به جلوگيري از تداوم فعاليت در ملك مزبور اقدام نمايد. بديهي‌ است تداوم فعاليت منوط به طي فرآيند دريافت يا تمديد مجوز طبق دستورالعمل‌هاي صادره مي‌باشد.

تبصره يكم (1):
نظارت بر حسن اجراي پروانه مرمت و احياي صادرشده در دو حوزه نظارت بر عمليات مرمت و نظارت بر نوع بهره‌برداري از بنا، بر عهده شهرداري تهران است. اين امر نافي مسئوليت وزارت ميراث فرهنگي -مندرج در قوانين مرتبط با وظايف آن وزارتخانه و زير مجموعه‌هاي آن- در اين خصوص نمي‌باشد.

تبصره دوم (2):
درصورت رعايت نكردن الزامات مورد تأييد وزارت ميراث فرهنگي در خصوص مرمت و بهره‌برداري از املاك تاريخي و ارزشمند موضوع اين مصوبه كه در پروانه مرمت و احيا نيز منعكس گرديده است، علاوه بر مشموليت مواد 558، 564 و 566 قانون مجازات اسلامي با نظر مقام ذي‌صلاح حسب تبصره ذيل بند 24 ماده 55 قانون شهرداريها، موضوع با در نظر گرفتن ماهيت ابنيه ثبت ملي و ارزشمند جهت اعاده به وضعيت اصيل تاريخي بنا به كميسيون‌هاي ماده 100 قانون شهرداري ‌ها ارجاع خواهد شد.

تبصره سوم (3):
با هدف تضمين حفاظت از ابنيه و بافت‌هاي تاريخي و ارزشمند، در صورت تخلف از مفاد پروانه مرمت و احياء و ضوابط مورد تأييد وزارت ميراث فرهنگي كليه معافيت‌هاي مالي مندرج در تسهيلات تشويقي بند "د" ماده 3 اين مصوبه كان لم يكن و عوارض مرتبط محاسبه و به عنوان بدهي‌هاي ملك مذكور به شهرداري تهران پرداخت خواهد شد.

تبصره چهارم (4):
استفاده از كارشناس صاحب صلاحيت در خصوص عمليات مرمت ابنيه موضوع اين مصوبه الزامي است. لذا شهرداري تهران موظف است با همكاري وزارت ميراث فرهنگي نسبت به طراحي سازوكار مناسب و استفاده از شركت‌هاي داراي صلاحيت مرمت و مهندسين ناظر با تخصص نظارت بر عمليات مرمت در حوزه نظارت اقدام نمايد.

تبصره پنجم (5):
چنانچه مهندس ناظر بر خلاف امر گواهي نمايد و يا تخلف را به موقع به شهرداري اعلام نكند، مشمول تبصره 7 ماده 100 قانون شهرداري‌ها شده و شهرداري مكلف است مراتب را به وزارت ميراث فرهنگي و سازمان نظام مهندسي ساختمان، براي طرح موضوع در شوراي انتظامي اعلام نمايد.

ج- تسهيلات تشويقي

1) معافيت از عوارض: با هدف ترغيب مالكين بناهاي تاريخي و ارزشمند به حفظ و نگهداري از اين ميراث گرانبها، بناهاي مشمول اين مصوبه در فرايند صدور پروانه مرمت و احياء مطابق ماده 12 «قانون حمايت از مرمت و احياء بافت‌هاي تاريخي-فرهنگي» ابلاغي مورخ 1398/04/19 و قانون «معافيت ابنيه و اماكني كه در زمره آثار ملي ثبت گرديده‌اند از پرداخت عوارض شهرداري» مصوب 1371/11/28 مجلس شوراي اسلامي، در صورت تأييد طرح مرمت توسط وزارت ميراث فرهنگي و تكميل مدارك مورد نياز شهرداري تهران از كليه هزينه‌ها و عوارض مربوط به تغيير كاربري پهنه و كاربرد بنا، مرمت، بازسازي و ديگر عوارض مندرج در صدور پروانه‌هاي ساختماني و عوارض استفاده‌هاي موقت در شهر تهران معاف و عوارض مذكور، صفر پيش‌بيني مي‌شود.

تبصره يكم (1):
هرگونه "كاربرد متناسب" منطبق بر ضوابط ميراث فرهنگي و پروانه صادره، مشمول معافيت از عوارض خواهد بود.

تبصره دوم (2):
با هدف ترغيب شهرداري مناطق به حفاظت از بناهاي تاريخي و واجد ارزش ميراث فرهنگي، كليه بخشودگي‌هاي ناشي از معافيت عوارض در بناهاي تاريخي و ارزشمند، به صورت جداگانه محاسبه و به عنوان درآمد سالانه آن منطقه لحاظ خواهد شد.

تبصره سوم (3):
در خصوص پرونده‌هاي موضوع اين مصوبه كه داراي تركيبي از بناهاي ارزشمند و فاقد ارزش بوده و يا بناهاي تاريخي كه بخشي از بناي موجود آن كاملا تخريب شده باشد، در صورت وجود مستندات ثبتي و تاريخي و شواهد معتبر و پس از تأييد وزارت ميراث فرهنگي مبني بر تكميل مستحدثات منطبق بر بناي ارزشمند سابق، ضمن درج موارد در پروانه صادره، مالك مي‌تواند از تسهيلات بند اول از بخش "ج" ماده 3 اين مصوبه بهره‌مند شود. بديهي است در صورت عدم وجود مستندات معتبر و قابل اثبات، امكان صدور پروانه مرمت و احياء و برخورداري از تسهيلات وجود ندارد.

2) الحاقات: به منظور حمايت از مرمت و احياي بناهاي تاريخي و واجد ارزش تاريخي، در صورت نياز به احداث الحاقات جديد، مشروط به عدم آسيب‌رساني هويتي، تاريخي، كالبدي، بصري، سازه‌اي و رعايت ايمني بناي مذكور، پس از تأييد وزارت ميراث فرهنگي، الحاقات جديد با رعايت حقوق مالكين مشاعي و همجوار تا حداكثر 20 درصد مساحت اعياني بناي تاريخي موجود و تا سقف 200 مترمربع، صرفاً جهت تأمين فضاي پشتيباني مرتبط (غيرتجاري) شامل سرويس بهداشتي، آشپزخانه، تأسيسات، پاركينگ و نظاير آن مجاز است و عوارض الحاقات جديد به صورت فضاي پشتيبان، مشمول بند اول از بخش "ج" ماده 3 اين مصوبه مي‌باشد.

تبصره يكم (1):
با هدف ضمانت حفظ بناهاي تاريخي و حداقل مداخله در اين بناها، در صورت افزايش مساحت الحاقات بيش از سقف مورد تأييد وزارت ميراث فرهنگي مندرج در بند 2 بخش "ج" ماده 3 اين مصوبه، كل مساحت الحاقات مشمول بخشودگي هزينه‌هاي مندرج در بند 1 و 2 بخش ج ماده 3 اين مصوبه نخواهند شد.

تبصره دوم (2):
الحاقاتي كه از تاريخ ابلاغ اين مصوبه در ابنيه تاريخي و ارزشمند پروانه گرفته و ساخته مي‌شود با عنوان «الحاق» و به صورت مجزا از مساحت بناي تاريخي موجود، در تمامي مجوزها اعم از پروانه مرمت و احياء و گواهي عدم خلاف و پايان‌كار درج مي‌شود. درصورت درخواست مجدد براي دريافت پروانه مرمت و احياء، بخش الحاقي قابليت حذف، تقليل يا تغيير مكان با رعايت ضوابط اين ماده را دارد.

تبصره سوم (3):
حداكثر بهره‌مندي از الحاقات بر اساس مساحت اعياني بناي تاريخي موجود مطابق 20 درصد تا سقف 200 مترمربع عددي ثابت است. هرگونه بناي الحاقي جديد در عمليات مرمت مجدد، با رعايت مفاد تبصره2 اين بند، صرفاْ فقط براي يك بار تا سقف مذكور قابليت اجرا و صدور مجوز خواهد يافت.

3) پاركينگ: با توجه به ماهيت پروانه ساختماني مرمت و احياء، در صورتي كه به دليل ملاحظات تاريخي و حفظ ارزش‌هاي بنا و بافت موجود، امكان تأمين پاركينگ وجود نداشته باشد، مطابق با دليل دهم مندرج در صورتجلسه شماره 649 مصوب 1401/08/09 كميسيون ماده 5، الزامي بر تأمين پاركينگ در ابنيه موضوع اين مصوبه نيست.

تبصره يكم (1):
هزينه‌هاي مرتبط با عدم تأمين پاركينگ شامل عوارض ناشي از كسر پاركينگ و يا بهاي خدمات بهره‌برداري از معابر و امثالهم مطابق بند اول از بخش "ج" ماده 3 اين مصوبه بوده و مالك از پرداخت آن معاف مي‌باشد.

تبصره دوم (2):
شهرداري تهران موظف است منطبق بر بند 7-6 طرح جامع شهر تهران و با هدف حمايت از بافت و بناهاي تاريخي و ارزشمند شهر و ساكنين آن، در خصوص تأمين پاركينگ محله‌اي و جبران كسري پاركينگ در بافت هاي مذكور، برنامه‌ريزي و دستورالعمل‌هاي لازم را ظرف مدت 6 ماه از ابلاغ اين مصوبه تهيه و اجرا نمايد.

4) ارائه گزارش: شهرداري تهران موظف است در هر سال گزارشي از ميزان بخشودگي مالي عوارض شهرداري در املاك تاريخي و ارزشمند شهر تهران را، جهت احصا در بودجه سالانه و انعكاس به دولت به شوراي اسلامي شهرتهران ارائه دهد.

ماده چهارم (4): برنامه‌ريزي و پشتيباني جهت حفظ و احياي بافت‌هاي تاريخي

الف) شهرداري تهران موظف است جهت پشتيباني از حفاظت و احياي بافت و ابنيه تاريخي و ارزشمند شهر تهران اقدامات زير را از طريق واحدهاي زيرمجموعه خود انجام دهد:

1- شناسايي بناها و بافت‌هاي تاريخي و ارزشمند و معرفي به وزارت ميراث فرهنگي

2- هوشمندسازي فرايندهاي مرتبط و بارگذاري بناهاي تاريخي و ارزشمند در لايه بناهاي ارزشمند طرح تفصيلي و سامانه‌هاي اطلاعات مكاني و سامانه مديريت اطلاعات بافت و بناهاي تاريخي شهر تهران

3- تعريف مأموريت‌هاي اختصاصي ويژه بافت و بناهاي تاريخي در دفاتر منتخب خدمات الكترونيك شهر

4- تهيه و تدوين ضوابط و مقررات جديد و يا تدوين پيش‌نويس لوايح و طرح‌هاي مرتبط با موضوع بافت و ابنيه تاريخي و ارزشمند

5- تدوين فرايند و ضوابط نظارت بر املاك موضوع مصوبه با همكاري وزارت ميراث فرهنگي

6- برنامه‌ريزي جهت تهيه و اجراي پروژه‌هاي مرمت شهري بافت تاريخي

7- كنترل و نظارت بر عمليات مرمت و ساير امور مرتبط بر اساس قوانين و مقررات ملي ساختمان و كليه ضوابط ملاك عمل

8- نظارت بر كليه عمليات مرتبط با بافت و ابنيه تاريخي و ارزشمند شهر تهران در چارچوب وظايف مرتبط

9- پياده‌سازي ضوابط مصوب وزارت ميراث فرهنگي در خصوص حريم بناها، بافت‌ها و محوطه‌هاي تاريخي و فرهنگي و ميزان بارگذاري در آن‌ها، در سامانه‌هاي ملاك عمل شهرسازي در شهرداري تهران

10- اطلاع‌رساني عمومي در خصوص كيفيت صدور پروانه مرمت و احياء و تسهيلات تشويقي مندرج در ماده 3 اين مصوبه

11- تدوين ضوابط و دستورالعمل‌هاي مرمت و احياي اختصاصي بازار تاريخي تهران و انجام تكاليف مندرج در مصوبه "الزام شهرداري تهران به حفاظت، احياء، ارتقا و مديريت يكپارچه بازار تاريخي تهران" () مصوب سال 1387 شوراي اسلامي شهر تهران

ب) شهرداري ويژه بافت تاريخي:
به استناد ماده 16 قانون حمايت از مرمت و احياي بافت‌هاي تاريخي-فرهنگي مصوب مجلس شوراي اسلامي و بند 6-3-17 آيين‌نامه چگونگي اجرا و نظارت بر اجراي طرح‌هاي توسعه و عمران مصوب 1400/05/04 شوراي‌عالي شهرسازي و معماري ايران، با هدف پشتيباني از فرايند مرمت و احياي بافت تاريخي و ارتقاي كيفيت همه‌جانبه بافت و بناهاي تاريخي، لازم است شهرداري تهران، نسبت به تشكيل "شهرداري ويژه " در محدوده بازار بزرگ تهران و محلات پيرامون (محدوده حصار صفوي) در شهر تهران اقدام نمايد. "شهرداري ويژه محدوده تاريخي" مسئوليت نظارت، حفاظت و مديريت اجرايي بافت‌هاي تاريخي محدوده تحت پوشش را بر عهده دارد.

تبصره يكم (1):
با توجه به تفاوت "شهرداري ويژه محدوده تاريخي" با شهرداري ساير مناطق و نواحي، لازم است شهرداري تهران ظرف مدت سه ماه نسبت به تدقيق محدوده تاريخي ويژه، تعريف صلاحيت‌هاي شهردار ويژه، شرح وظايف اختصاصي و تدوين دستورالعمل‌ها و ضوابط معيار عمل در اين محدوده با هدف پشتيباني از فرآيند حفظ، مرمت و احياي بافت و ابنيه تاريخي در تمامي ابعاد با همكاري كميسيون شهرسازي و معماري شوراي اسلامي شهر تهران اقدام نمايد.

تبصره دوم (2):
شهرداري تهران موظف است در انتخاب و انتصاب مديران در مناطق و نواحي داراي بافت و بناهاي تاريخي از افراد واجد صلاحيت با توان تجربي و علمي در حوزه معماري، مرمت و احياي بافت و ابنيه تاريخي استفاده نمايد.

تبصره سوم (3):
مبتني بر لايحه پيشنهادي مندرج در تبصره 1 اين ماده و ارزيابي مفاد آن، امكان تعميم ايده شكل‌گيري "شهرداري ويژه محدوده تاريخي" در ديگر بافت‌ها و محدوده‌ها و محلات تاريخي خارج از محدوده حصار صفوي شهر تهران، وجود خواهد داشت. تشكيل شهرداري‌هاي ويژه در ساير محدوده‌هاي تاريخي منوط به تصميم‌گيري در شوراي اسلامي شهر تهران خواهد بود.

ج) بهره‌گيري از سامانه‌ها:
منطبق بر بند سوم برنامه‌ها و طرح‌هاي موضعي توسعه -مندرج در طرح جامع شهرتهران مصوب 1386- به منظور ساماندهي پهنه‌هاي ارزشمند تاريخي، شهرداري تهران موظف است نسبت به تكميل سامانه «مديريت اطلاعات بافت و بناهاي تاريخي شهر تهران» و تكميل اطلاعات ابنيه تاريخي و ارزشمند در سامانه‌هاي شهرسازي ملاك عمل و ايجاد داشبورد مديريتي و امكان اخذ گزارش‌هاي به روز و دقيق از كليه املاك موضوع اين مصوبه در آن اقدام نمايد.

ماده پنجم (5): تفاهم‌نامه با وزارت ميراث فرهنگي
با توجه به مسئوليت مشترك وزارت ميراث فرهنگي و شهرداري تهران در خصوص موضوع بافت و بناهاي تاريخي شهر تهران، لازم است با هدف هم‌افزايي هرچه بيشتر در اجراي قوانين و پشتيباني از مفاد اين مصوبه، شهرداري تهران حداكثر دو ماه پس از ابلاغ اين مصوبه، نسبت به عقد تفاهم‌نامه همكاري با وزارتخانه مذكور و تعيين حوزه مسئوليت‌ها و همكاري‌هاي بين نهادي اقدام نمايد. اهم موضوعات و اهداف عقد اين تفاهم نامه به شرح ذيل مي باشد:

1- حفاظت، مرمت، باززنده‌سازي و بازگرداندن حيات و هويت شهري در بافت و بناهاي تاريخي و ارزشمند شهر تهران

2- تشكيل كميته‌اي فني جهت راهبري فرايند طراحي و تسهيل صدور مجوز براي مرمت و احياء و تغيير كاربرد در بناهاي تاريخي و ارزشمند شهر تهران

3- توسعه كسب‌وكار، اشتغال‌زايي، حمايت از شركت‌ها و فعاليت‌هاي دانش‌بنيان در زمينه ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي

4- نحوه نظارت بر عمليات تخصصي مرمت و بهره‌برداري از ابنيه تاريخي و ارزشمند شهر تهران و معرفي مشاورين و مهندسين ذي‌صلاح جهت اين امر توسط وزارت ميراث فرهنگي

5- تدوين ضوابط و طرح‌هاي ويژه‌ در بافت تاريخي و حرائم محوطه‌هاي تاريخي فرهنگي و بناهاي داراي ارزش تاريخي-فرهنگي

6- آموزش شهروندي و ترويج ارزش‌هاي مرتبط با ميراث تاريخي و فرهنگي شهر تهران

7- رصد مداوم وضعيت املاك موجود در حريم و محدوده ابنيه تاريخي ثبت شده و واجد ارزش و تعامل با وزارت ميراث فرهنگي جهت اجراي دقيق ماده 11 قانون حمايت از مرمت و احياي بافت‌هاي تاريخي-فرهنگي مصوب 1398/04/12 مجلس شوراي اسلامي.

8- همكاري چندجانبه با نهادهاي دولتي و غيردولتي براي آموزش و استفاده ذينفعان و شهرداري از مهندسان صاحب صلاحيت در موضوع انجام عمليات مرمت و احياء و نظارت بر حسن اجراي آن

ماده ششم (6): سياست‌گذاري تشويقي و ترويجي
شهرداري تهران با هدف حفاظت از ابنيه و بافت تاريخي شهر و حمايت از منافع اقتصادي مالكين اين عرصه از شهر، اقدامات زير را انجام دهد:

1- تعريف و برنامه‌ريزي سازوكار انتقال حق توسعه (tod) املاك تاريخي و ارزشمند در شهر تهران، به املاك مناسب در شهر با لحاظ جوانب حقوقي و اقتصادي و با رعايت قوانين و مقررات.

2- پشتيباني فني و حقوقي از مالكين ابنيه تاريخي و ارزشمند در تهيه طرح مرمت و احياء و پيگيري اخذ تأييديه از سازمان‌هاي مرتبط.

3- تامين اعتبار جهت اقدامات پژوهشي، حفاظت و مرمت آثار تاريخي وفق ماده 13 قانون حمايت از مرمت و احياء بافت‌هاي تاريخي-فرهنگي مصوب 1398/04/12 مجلس شوراي اسلامي.

4- اولويت‌بخشي به تخصيص بودجه‌هاي عمراني مرتبط با بافت‌ها و بناهاي تاريخي وفق ماده 14 قانون حمايت از مرمت و احياء بافت‌هاي تاريخي-فرهنگي مصوب 1398/04/12 مجلس شوراي اسلامي.

5- تهيه طرح‌ها و لوايح حمايتي ويژه ابنيه و بافت‌هاي تاريخي.

6- تقويت زيرساخت‌ها و تأمين نيازهاي مختلف براي ارتقاي كيفيت زندگي و سهولت گردشگري در بافت‌هاي تاريخي شهر تهران وفق ماده 9 قانون حمايت از مرمت و احياء بافت‌هاي تاريخي-فرهنگي مصوب 1398/04/12 مجلس شوراي اسلامي.

ماده هفتم (7)- حريم بناها، بافت‌ها و محوطه‌هاي تاريخي و فرهنگي:
شهرداري تهران موظف است با هماهنگي وزارت ميراث فرهنگي و در چارچوب قوانين و اختيارات قانوني نسبت به شناسايي و تعيين تكليف حريم بناها، بافت‌ها و محوطه‌هاي تاريخي و فرهنگي و ميزان بارگذاري در حريم آثار مذكور مطابق با ضوابط و مقررات، اقدام لازم را بعمل آورد.

ماده هشتم (8)- ارائه گزارش عملكرد:
شهرداري تهران موظف است گزارش آماري و تحليلي اجراي اين مصوبه را هر شش ماه يكبار به شوراي اسلامي شهر تهران ارائه نموده و اطلاعات مورد نياز از املاك تاريخي و ارزشمندي كه مبتني بر اين مصوبه داراي پروانه مرمت و احياء بوده و از تسهيلات مندرج بهره‌مند شده‌اند را در سامانه شفاف و سامانه شهرسازي شهرداري تهران بارگذاري نمايد.

تبصره: نحوه بارگذاري و نوع اطلاعات مورد نظر جهت قرارگيري در سامانه‌هاي مذكور، حداكثر تا دو ماه پس از ابلاغ اين مصوبه توسط شهرداري تهران به شوراي اسلامي شهر تهران ارائه و پس از تأييد شوراي اسلامي شهر تهران ملاك عمل قرارخواهد گرفت.

ماده نهم (9)- اين مصوبه جايگزين كليه مصوبه‌هاي قبلي بشرح ذيل مي‌گردد:

1- مصوبه فرآيند صدور پروانه مرمت و احياء و تعيين كاربرد بناهاي تاريخي و ارزشمند شهر تهران به شماره 160/2805/8265 مورخ 1400/05/05

2- مصوبه الزام شهرداري تهران به تشكيل كميته سياست‌گذاري تملك، مرمت و بهره‌برداري از اماكن داراي قدمت تاريخي و هويت فرهنگي در شهر تهران به شماره 160/2069/9531 مورخ 1394/04/14

3- مصوبه تعيين سياست‌هاي اقتصادي جذب مشاركت بخش خصوصي در حفظ و احياي اماكن تاريخي به شماره 160/1292/8235 مورخ 1388/06/10

4- مصوبه الزام شهرداري تهران به شناسائي و تعيين حريم بناها، بافت‌ها و محوطه‌هاي تاريخي و فرهنگي و ميزان بارگذاري مجاز در حريم آثار مذكور به شماره 160/1945/18522 مورخ 1393/07/07

5- مفاد تبصره 2 بند ب ماده چهارم مصوبه "نحوه محاسبه و دريافت عوارض صدور پروانه ساختماني نظارت فني در شهر تهران و عوارض استفاده موقت در شهر تهران- ابلاغي به شماره 160/2624/32265 مورخ 1398/11/14.